Το Ιστορικό Πεδίο της Μάχης
Η μάχη της Χαιρώνειας πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 338 π.Χ. κοντά στο σημερινό χωριό Χαιρώνεια, στη Βοιωτία. Για πρώτη φορά, έχουμε εντυπωσιακά πλάνα από ψηλά που αποκαλύπτουν το πραγματικό πεδίο της μάχης και τα σημεία ταφής των νεκρών.
Τα Ταφικά Μνημεία των Νικημένων
Οι Θηβαίοι τίμησαν τους νεκρούς του Ιερού Λόχου με το γνωστό Λέοντα της Χαιρώνειας, στο σημείο ταφής τους. Από την άλλη, οι Μακεδόνες έχτισαν έναν μικρό τύμβο, κρυμμένο ανάμεσα σε κυπαρίσσια, που παραμένει άγνωστος στο ευρύ κοινό.
Η Σημασία της Μάχης
Η σύγκρουση αυτή υπήρξε καθοριστική. Στην ουσία, καθόρισε το μέλλον της Ελλάδας για τον ύστερο 4ο αιώνα π.Χ. Ο Φίλιππος Β’, βασιλιάς της Μακεδονίας, κατέκτησε τους τελευταίους αντιπάλους του. Έτσι, ξεκίνησε η μακεδονική κυριαρχία στη νότια Ελλάδα, η οποία κράτησε σχεδόν έναν αιώνα.
Οι Αντίπαλες Δυνάμεις
Οι Μακεδόνες παρατάχθηκαν ενάντια σε έναν μεγάλο συνασπισμό: Αθήνα, Κόρινθος, Κέρκυρα, Λευκάδα, Αχαΐα, Μέγαρα, Ακαρνανία, Εύβοια και Βοιωτοί, με ηγέτη τη Θήβα. Η δύναμη του μακεδονικού στρατού ξεπερνούσε τους 2.000 ιππείς και τους 30.000 πεζούς.
Η Διάταξη και η Τακτική των Στρατών
Ο Φίλιππος έλαβε τη δεξιά πτέρυγα, επικεφαλής των Υπασπιστών. Στην αριστερή πλευρά έβαλε τον γιο του Αλέξανδρο, μαζί με τους επιφανείς Εταίρους. Ο νεαρός Αλέξανδρος είχε ήδη πολεμική εμπειρία, παρά το νεαρό της ηλικίας του.
Οι Αθηναίοι, υπό τη διοίκηση των Χάρη και Λυσικλή, παρέταξαν τη φάλαγγά τους κατά φυλή. Ο Ιερός Λόχος της Θήβας πήρε θέση στη δεξιά πτέρυγα των Βοιωτών, απέναντι από τις δυνάμεις του Αλέξανδρου.
Η Έναρξη και η Έκβαση της Μάχης
Η μάχη ξεκίνησε με σφοδρότητα. Ο Φίλιππος εφάρμοσε παραπλανητικούς ελιγμούς, παρασύροντας τους Αθηναίους σε κούραση και αποδιοργάνωση. Οι φάλαγγες συγκρούστηκαν στο κέντρο. Η μάχη παρέμεινε αμφίρροπη για ώρα.
Σε μια κρίσιμη στιγμή, ο Αλέξανδρος ηγήθηκε μιας ορμητικής επίθεσης κατά του Ιερού Λόχου. Οι Μακεδόνες διέσπασαν τις γραμμές των Βοιωτών και σκότωσαν πολλούς από τους καλύτερους Θηβαίους πολεμιστές. Η αποφασιστική αυτή κίνηση έγειρε την πλάστιγγα της μάχης υπέρ των Μακεδόνων.
Τα Αποτελέσματα και η Κληρονομιά
Η ήττα των συμμάχων ήταν ολοκληρωτική. Η μάχη της Χαιρώνειας σήμανε το τέλος της αυτονομίας των ελληνικών πόλεων-κρατών. Από τότε, η Μακεδονία έγινε η κυρίαρχη δύναμη στον ελληνικό χώρο.
Ο Λέων της Χαιρώνειας και ο τύμβος των Μακεδόνων υπενθυμίζουν μέχρι σήμερα τη σπουδαιότητα της μάχης.
