Μέγας Αλέξανδρος: Οι μύθοι που τον βοήθησαν να κατακτήσει τον κόσμο

Γιατί ο Μέγας Αλέξανδρος χρησιμοποίησε τους μύθους

Ο Μέγας Αλέξανδρος, πέρα από στρατηγική ιδιοφυΐα, χρησιμοποίησε τους μύθους ως εργαλείο εξουσίας. Έτσι, κατόρθωσε να ενισχύσει τη νομιμοποίησή του, ενώ παράλληλα έπεισε ξένους λαούς να τον δεχθούν και επιπλέον ενέπνευσε τον στρατό του να συνεχίσει τις εκστρατείες.

Διπλωματική χρήση των μύθων

Η δυναστεία των Αργεαδών υποστήριζε καταγωγή από τον Ηρακλή, στοιχείο που έδινε βαρύτητα στις σχέσεις με τις ελληνικές πόλεις. Ο Ισοκράτης, για παράδειγμα, είχε ήδη συνδέσει τον Φίλιππο Β΄ με τον ηρωικό ρόλο του Ηρακλή.
Επιπλέον, ο Αλέξανδρος επικαλέστηκε την κοινή καταγωγή με τους Θεσσαλούς για να αποφύγει πολεμική σύγκρουση. Παρόμοια, στη Μάλλο της Κιλικίας οι κάτοικοι τον υποδέχτηκαν ως συγγενή μέσω Ηρακλή. Έτσι, οι μύθοι έγιναν εργαλείο διπλωματίας.

Η προσωπική σημασία των μύθων για τον Αλέξανδρο

Οι μύθοι δεν είχαν μόνο πολιτική αξία αλλά και προσωπική. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος ταξίδεψε με σκοπό να μιμηθεί και να ξεπεράσει μυθικούς ήρωες. Στην Τροία, θυσίασε στον τάφο του Πριάμου και μιμήθηκε τον Αχιλλέα, τον οποίο θαύμαζε.
Επιπλέον, κρατούσε αντίγραφο της Ιλιάδας κάτω από το μαξιλάρι του και πένθησε τον Ηφαιστίωνα όπως ο Αχιλλέας τον Πάτροκλο. Οι μύθοι του έδιναν έμπνευση και ψυχολογική δύναμη.

Μύθος και πραγματικότητα: Η πολιορκία της Τύρου

Η πολιορκία της Τύρου δείχνει πώς ο μύθος καθόρισε την πράξη. Συγκεκριμένα, ο θεός Μελκάρτ, ταυτισμένος με τον Ηρακλή, έκανε τον Αλέξανδρο να διστάσει. Ωστόσο, ένα όνειρο, όπου ο Ηρακλής τον καλούσε να επιτεθεί, τελικά τον έπεισε να δράσει.
Μετά την κατάληψη της πόλης, ο Αλέξανδρος τίμησε τον Ηρακλή με θυσίες και γιορτές. Έτσι, οι στρατιωτικές επιτυχίες απέκτησαν και θρησκευτική διάσταση.

Οι μύθοι ως μέσο ενίσχυσης του στρατού

Όταν οι στρατιώτες του δίστασαν να συνεχίσουν στην Ινδία, ο Αλέξανδρος τους υπενθύμισε ότι είχαν ξεπεράσει κατορθώματα του Διονύσου και του Ηρακλή. Η αναφορά σε αυτά τα παραδείγματα ενίσχυσε το ηθικό τους.
Με τον τρόπο αυτόν, ο Αλέξανδρος μετέτρεψε ξένες εκστρατείες σε μια γνωστή, σχεδόν μυθική αφήγηση που τους έδινε σκοπό.

Το μαντείο του Σίουα και η θεϊκή του ταυτότητα

Στην Αίγυπτο, ο Αλέξανδρος επισκέφτηκε το μαντείο του Σίουα για να επιβεβαιώσει φήμες περί θεϊκής καταγωγής. Εκεί έλαβε απάντηση ότι ήταν γιος του Δία-Άμμωνα. Αυτό ενίσχυσε την αυτοεικόνα του και την πεποίθηση ότι ξεπερνούσε τους παλιούς ήρωες.
Από εκεί και πέρα, αναφερόταν συχνά στη θεϊκή του καταγωγή, κάτι που τόνωσε το κύρος του και εδραίωσε τη φιλοδοξία του να δημιουργήσει μια παγκόσμια αυτοκρατορία.

Συμπέρασμα

Οι μύθοι αποτέλεσαν για τον Μέγα Αλέξανδρο κάτι πολύ περισσότερο από απλές αφηγήσεις. Ήταν εργαλείο διπλωματίας, στρατηγικής και προσωπικής έμπνευσης. Με την επίκληση στους ήρωες και στους θεούς, ο Αλέξανδρος μετέτρεψε την εκστρατεία του σε μια νέα, μυθική αφήγηση που γοητεύει ακόμη και σήμερα.

Συχνές Ερωτήσεις