Ζάνες: Τα Χάλκινα Αγάλματα της Τιμωρίας

Κάθε αθλητής που έμπαινε στο αρχαίο στάδιο της Ολυμπίας για να αγωνιστεί, πρώτα περνούσε υποχρεωτικά μπροστά από μια σειρά αυστηρών, χάλκινων μορφών που τον κοιτούσαν σιωπηλά. Αυτές οι μορφές δεν υμνούσαν κάποιον Ολυμπιονίκη.. Αλλά αντιθέτως, χρησίμευαν ως μια αιώνια υπενθύμιση της ντροπής και της παραβίασης των κανόνων. Πράγματι, αυτά ήταν οι Ζάνες, τα Χάλκινα Αγάλματα της Τιμωρίας, που διακήρυτταν σε όλους ότι η νίκη έχει αξία μόνο όταν κερδίζεται με τιμή.

Η Προέλευση των Χρημάτων

Οι αρχαίοι Έλληνες χρηματοδοτούσαν την κατασκευή των Ζανών με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Συγκεκριμένα, οι Ελλανοδίκες, οι κριτές των αγώνων, επέβαλαν βαριά χρηματικά πρόστιμα σε όσους αθλητές αποδεδειγμένα επιχειρούσαν να εξαγοράσουν έναν αντίπαλο ή να παραβιάσουν με οποιονδήποτε τρόπο τον όρκο τους. Έτσι, κάθε άγαλμα αντιπροσώπευε την ντροπή ενός συγκεκριμένου αθλητή, μετατρέποντας την ανήθικη πράξη του σε ένα μόνιμο, δημόσιο μνημείο.

Ο Συμβολισμός και η Στρατηγική τους Θέση

Οι διοργανωτές τοποθέτησαν στρατηγικά τα αγάλματα κατά μήκος της Κρυπτής Οδού, του διαδρόμου που οδηγούσε απευθείας στο στάδιο. Επομένως, κάθε αθλητής, λίγο πριν εισέλθει στον αγωνιστικό χώρο, αντίκριζε τα αγάλματα αυτά. Επιπλέον, στη βάση κάθε Ζάνα υπήρχε μια επιγραφή που ανέφερε το όνομα του παραβάτη αθλητή και την πόλη του. Έτσι το μήνυμα ήταν μεγαλύτερο, ότι η ατιμία δεν είναι μόνο προσωπική, αλλά κηλιδώνει και την πατρίδα του καθενός.

Ένα Αιώνιο Μάθημα Αθλητικής Ηθικής

Οι Ζάνες μετέδιδαν ένα σαφές και διαχρονικό μήνυμα, το οποίο ο περιηγητής Παυσανίας συνόψισε εύστοχα. Δίδασκαν ότι την Ολυμπιακή νίκη την κατακτά κανείς με τη ρώμη του σώματος και την ταχύτητα των ποδιών, και όχι με τα χρήματα. Συνεπώς, λειτουργούσαν ως ένας ισχυρός ψυχολογικός φραγμός ενάντια στη διαφθορά, αντιπαραβάλλοντας την αιώνια δόξα του νικητή-στεφανίτη με την αιώνια ντροπή του παραβάτη.

Συμπερασματικά, οι Ζάνες αποτελούν κάτι πολύ περισσότερο από απλά έργα τέχνης. Ενσαρκώνουν την ίδια την ουσία της αθλητικής ηθικής και της δικαιοσύνης. Ακόμα και σήμερα, οι βάσεις τους που στέκουν στην Αρχαία Ολυμπία, μας λένε την ιστορία τους και επιβεβαιώνουν.. Γιατί οι Ζάνες παραμένουν τα πιο εύγλωττα Χάλκινα Αγάλματα της Τιμωρίας, υπενθυμίζοντας σε όλες τις γενιές την υπέρτατη αξία του «ευ αγωνίζεσθαι».

@archaiaellinika

Οι Ζάνες ήταν χάλκινα αγάλματα του θεού Δία, τα οποία τοποθετούνταν στην είσοδο του σταδίου στην Αρχαία Ολυμπία, μπροστά από το άνδηρο των θησαυρών. Το όνομα Ζάνες προκύπτει από τον πληθυντικό αριθμό του ονόματος Ζεύς.Τα αγάλματα αυτά αφιερώνονταν στο ιερό του Διός και κατασκευάζονταν με πόρους από τις χρηματικές ποινές που επέβαλαν οι Ελλανοδίκες σε όσους αθλητές δεν σέβονταν και παραβίαζαν τους κανονισμούς των Ολυμπιακών Αγώνων.Σήμερα σώζονται 16 πέτρινα βάθρα των αγαλμάτων, τα οποία είναι τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο μπροστά από τη μνημειακή είσοδο του Σταδίου της Αρχαίας Ολυμπίας, την Κρύπτη.Οι Ζάνες ήταν έργα μεγάλων και ξακουστών καλλιτεχνών, όπως ο Κλέων ο Σικυώνιος. Όπως αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας, στα βάθρα τους χαρασσόταν επιγραφή με το όνομα του παραβάτη.#history #greece #greek #greektiktok #greece🇬🇷 #ancient #futuristic #fyp #viral #ancientolympia #zanes #archaiaellinika

♬ πρωτότυπος ήχος – Ancient Greece