Ο δωδέκατος άθλος του Ηρακλή: Η κάθοδος στον Άδη

Χρονολόγιο

• Πριν τους άθλους – Η Ήρα στέλνει τρέλα στον Ηρακλή, οδηγώντας τον σε φόνους.
• Έντεκα άθλοι – Ο Ηρακλής ολοκληρώνει ακατόρθωτες αποστολές.
• Πριν τον δωδέκατο άθλο – Μύηση στα Ελευσίνια Μυστήρια.
• Κάθοδος από Ταίναρο – Ο Ηρακλής περνά με τον Χάρο στον Άδη.
• Συνάντηση με τον Άδη – Ζητά τον Κέρβερο, υπό τον όρο να τον νικήσει με τα χέρια.
• Μάχη με τον Κέρβερο – Ο ήρωας τον δαμάζει.
• Επιστροφή – Η Αθηνά βοηθά στη διάβαση του Στύγα.
• Παρουσίαση στις Μυκήνες – Ο Ευρυσθέας κρύβεται από φόβο.

Εισαγωγή

Ο Ηρακλής, μετά τους έντεκα άθλους του, βρέθηκε αντιμέτωπος με την πιο δύσκολη αποστολή. Ο βασιλιάς της Τίρυνθας, Ευρυσθέας, του ζήτησε να κατεβεί στον Άδη και να φέρει πίσω τον τρομερό φύλακα του κάτω κόσμου, τον Κέρβερο. Ένας άθλος που έμοιαζε αδύνατος, καθώς κανείς θνητός δεν είχε επιστρέψει ποτέ από τον κόσμο των νεκρών.

Η πρόκληση του Ευρυσθέα

Ο Ευρυσθέας, βλέποντας πως ο Ηρακλής τα κατάφερε σε όλους τους προηγούμενους άθλους, επινόησε την πιο σκοτεινή αποστολή. Η κάθοδος στον Άδη δεν ήταν απλώς μια δοκιμασία δύναμης αλλά μια σημειολογική πρόκληση: η αναμέτρηση με τον θάνατο, το αμετάκλητο τέλος.

Ο Κάτω Κόσμος και ο Κέρβερος

Ο Άδης ήταν το βασίλειο του θανάτου, της σήψης αλλά και της αναγέννησης της ζωής. Ο Κέρβερος, ο τρικέφαλος σκύλος, στεκόταν φύλακας στις πύλες του. Τα τρία του κεφάλια συμβόλιζαν το τέλος του χρόνου για κάθε θνητό. Χαιρέτιζε τις ψυχές που έφταναν, αλλά κατασπάραζε όσους προσπαθούσαν να δραπετεύσουν.

Η μύηση στα Ελευσίνια Μυστήρια

Για να λάβει την αναγκαία βοήθεια, ο Ηρακλής έπρεπε να προσεγγίσει τη Δήμητρα και την κόρη της, την Περσεφόνη. Έτσι οδηγήθηκε στην Ελευσίνα. Αν και υπήρχαν εμπόδια — το αίμα στα χέρια του και η έλλειψη αθηναϊκής υπηκοότητας — η θεά Δήμητρα βρήκε λύση. Ο Ηρακλής υιοθετήθηκε ως Αθηναίος πολίτης και καθάρθηκε μέσω των Μικρών Μυστηρίων.

Η κάθοδος στον Άδη

Η είσοδος έγινε από το ακρωτήριο Ταίναρο στη Λακωνία. Εκεί, στη σπηλιά κάτω από τον ναό του Ποσειδώνα, ο Ηρακλής κατέβηκε στον κάτω κόσμο. Ο Χάροντας στην αρχή αρνήθηκε να τον περάσει, μα όταν αντίκρισε το ρόπαλο του Ηρακλή, υπάκουσε στη θέληση των θεών.

Στο βασίλειο του Άδη

Οι ψυχές τρόμαξαν όταν είδαν τον ζωντανό Ηρακλή. Ο ίδιος παρουσιάστηκε μπροστά στον Άδη, ζητώντας να πάρει τον Κέρβερο. Ο βασιλιάς του κάτω κόσμου, μετά από πίεση και μηνύματα των θεών, έθεσε έναν όρο: ο Ηρακλής έπρεπε να υποτάξει το θηρίο με τα γυμνά του χέρια.

Η μάχη με τον Κέρβερο

Ο Ηρακλής άφησε το ρόπαλο και με τη λεοντή ως ασπίδα, πάλεψε με τον Κέρβερο. Παρά τα δαγκώματα και την αντίσταση, κατάφερε να τον δαμάσει. Ο Κέρβερος λύγισε και υπέκυψε στη δύναμη του ήρωα. Έτσι, ο Ηρακλής τον οδήγησε δεμένο στον επάνω κόσμο.

Η επιστροφή στη γη

Ο Άδης προσπάθησε να εμποδίσει την έξοδο, αλλά τραυματισμένος από το τόξο του Ηρακλή, αναγκάστηκε να παραχωρήσει την άδεια. Με τη βοήθεια της Αθηνάς, ο Ηρακλής διέσχισε τον ποταμό Στύγα και βγήκε στη γη από την Τροιζήνα. Ο Κέρβερος, τυφλωμένος από το φως του ήλιου, έβγαλε χολή από το στόμα του.

Η ολοκλήρωση του άθλου

Όταν ο Ηρακλής παρουσίασε τον Κέρβερο στον Ευρυσθέα, εκείνος τρομοκρατήθηκε και κρύφτηκε σε πιθάρι. Ο δωδέκατος άθλος είχε ολοκληρωθεί. Ο Κέρβερος επέστρεψε στον Άδη, και η κοσμική ισορροπία αποκαταστάθηκε.

Συχνές Ερωτήσεις