Άδης και Κάτω Κόσμος: Μύθοι, Μυστικά και Τιμωρίες

Ποιος ήταν ο Άδης;

Από όλους τους θεούς της αρχαίας Ελλάδας, λίγοι προκαλούσαν περισσότερο φόβο από τον Άδη. Αδελφός του Δία και του Ποσειδώνα, ο Άδης ήταν ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος του Κάτω Κόσμου, του τόπου όπου κατέληγαν οι ψυχές των νεκρών. Δεν κυβερνούσε τον θάνατο καθαυτόν – αυτό ανήκε στον Θάνατο – αλλά ο ίδιος εξουσίαζε το βασίλειο των σκιών.

Η Άνοδος του Άδη στην Εξουσία

Πριν οι Ολύμπιοι θεοί πάρουν την εξουσία, ο κόσμος ανήκε στους Τιτάνες. Ο Κρόνος, φοβούμενος προφητεία πως θα τον ανέτρεπε παιδί του, κατάπινε τα παιδιά του μόλις γεννιούνταν. Μόνο ο Δίας γλίτωσε, και αργότερα απελευθέρωσε τα αδέλφια του: τον Ποσειδώνα και τον Άδη.

Στον πόλεμο που ακολούθησε, οι Κύκλωπες χάρισαν στους θεούς τα όπλα τους:

• στον Δία τον κεραυνό,
• στον Ποσειδώνα την τρίαινα,
• στον Άδη το κράνος της αορατότητας.

Με αυτά νίκησαν τους Τιτάνες, τους έριξαν στον Τάρταρο και μοιράστηκαν τον κόσμο:

• Ο Δίας πήρε τον ουρανό.
• Ο Ποσειδώνας τη θάλασσα.
• Ο Άδης τον Κάτω Κόσμο.

Ο Κάτω Κόσμος και οι Πύλες του

Μετά τον θάνατο, ο Ερμής οδηγούσε την ψυχή στον Χάροντα, τον βαρκάρη του Στύγα. Μόνο όσοι είχαν το νόμισμα στο στόμα τους μπορούσαν να πληρώσουν. Στην πύλη τους περίμενε ο Κέρβερος, ο τρικέφαλος σκύλος, ενώ τρεις δικαστές έκριναν το μέλλον της ψυχής.

Οι ψυχές ακολουθούσαν τρεις δρόμους:

• Λειμώνες του Ασφοδέλου: για τους μέτριους ανθρώπους.
• Ηλύσια Πεδία: για ήρωες και ενάρετους, με αιώνια χαρά.
• Τάρταρος: για εγκληματίες και ασεβείς, με αιώνια τιμωρία.

Διάσημες Τιμωρίες στον Τάρταρο

Ο Άδης όριζε τα πιο σκληρά βασανιστήρια:

• Ο Σίσυφος κυλούσε αιώνια τον βράχο που πάντα κατρακυλούσε.
• Ο Τάνταλος διψούσε και πεινούσε μπροστά σε νερό και φρούτα που απομακρύνονταν.
• Οι Δαναΐδες γέμιζαν αέναα ένα τρύπιο πιθάρι.
• Ο Ιξίων γύριζε δεμένος σε φλεγόμενο τροχό.

Άλλες Περιοχές του Κάτω Κόσμου

• Πεδία του Πένθους: για όσους έζησαν ανεκπλήρωτους έρωτες, όπως η Διδώ.
• Νησί των Ονείρων: όπου ο Μορφέας χάριζε όνειρα και εφιάλτες.

Ο Μύθος της Περσεφόνης

Η πιο γνωστή ιστορία συνδέει τον Άδη με την απαγωγή της Περσεφόνης, κόρης της Δήμητρας. Ο θεός την άρπαξε για σύζυγο, προκαλώντας τον θυμό της μητέρας της που έφερε λιμό στη Γη. Ο Δίας επενέβη και όρισε συμβιβασμό:

• 9 μήνες τον χρόνο η Περσεφόνη στη μητέρα της (άνοιξη – καλοκαίρι).
• 3 μήνες με τον Άδη (χειμώνας).

Έτσι εξηγούσαν οι Έλληνες την εναλλαγή των εποχών.

Ο Ορφέας και η Ευρυδίκη

Ο Ορφέας κατέβηκε στον Κάτω Κόσμο να φέρει πίσω την Ευρυδίκη. Με τη μουσική του μάγεψε τον Χάροντα, τον Κέρβερο και τον ίδιο τον Άδη. Του επιτράπηκε να την οδηγήσει πίσω, αρκεί να μην κοιτάξει πίσω. Όμως, λίγο πριν βγει στο φως, δεν άντεξε και γύρισε το κεφάλι. Η Ευρυδίκη χάθηκε για πάντα. Το μάθημα ήταν σαφές: η υπομονή και η εγκράτεια είναι αρετές ζωτικής σημασίας.

Συχνές Ερωτήσεις