Λεωνίδας και οι 300 Σπαρτιάτες: Η θυσία στις Θερμοπύλες
Ο Λεωνίδας, βασιλιάς της Σπάρτης, έγινε σύμβολο ανδρείας και θυσίας στη μάχη των Θερμοπυλών. Με τους 300 Σπαρτιάτες και τους συμμάχους του, αντιστάθηκε στον πανίσχυρο στρατό του Ξέρξη και άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην παγκόσμια ιστορία.
Ποιος ήταν ο Λεωνίδας;
Ο Λεωνίδας γεννήθηκε στη Σπάρτη γύρω στο 540 π.Χ. Πατέρας του ήταν ο βασιλιάς Αναξανδρίδας Β’, από τη δυναστεία των Αγιαδών. Από μικρός ακολούθησε την αυστηρή στρατιωτική αγωγή της Σπάρτης. Θεωρούνταν απόγονος του Ηρακλή και ανέλαβε τον θρόνο το 488 π.Χ., διαδεχόμενος τον ετεροθαλή αδελφό του, Κλεομένη Α΄.
Παντρεύτηκε τη Γοργώ, κόρη του Κλεομένη, με την οποία απέκτησε έναν γιο, τον Πλείσταρχο. Αυτό του έδινε τη δυνατότητα να ηγηθεί σε αποστολές ζωής και θανάτου, αφού η γενιά του εξασφαλιζόταν.
Η περσική απειλή
Ο βασιλιάς Ξέρξης, μετά από τετραετή προετοιμασία, ξεκίνησε εκστρατεία κατά της Ελλάδας με εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες. Οι Έλληνες, αντιλαμβανόμενοι τον κίνδυνο, συγκεντρώθηκαν στην Κόρινθο το 481 π.Χ. και αποφάσισαν να αναμετρηθούν στο στενό πέρασμα των Θερμοπυλών.
Εκεί, ο Λεωνίδας ανέλαβε την ηγεσία περίπου 7.000 Ελλήνων. Ο στόχος του ήταν σαφής: να εκμεταλλευτεί τη μορφολογία του εδάφους και να μειώσει την υπεροχή του περσικού στρατού.
Η μάχη στις Θερμοπύλες
Στην αρχή, ο Ξέρξης προσπάθησε να τρομοκρατήσει τους Έλληνες με το μέγεθος του στρατού του. Έστειλε κήρυκες ζητώντας την παράδοση των όπλων. Ο Λεωνίδας απάντησε με το θρυλικό «Μολών Λαβέ» – «έλα να τα πάρεις».
Τις πρώτες δύο ημέρες, οι Έλληνες απέκρουσαν όλες τις επιθέσεις, ακόμη και των περίφημων «Αθανάτων». Με τακτικές υποχώρησης και αντεπίθεσης, προκάλεσαν βαριές απώλειες στους Πέρσες.
Η προδοσία του Εφιάλτη
Την τρίτη ημέρα, η κατάσταση άλλαξε. Ο Εφιάλτης, γνώστης της περιοχής, πρόδωσε στους Πέρσες το μονοπάτι της Ανοπαίας ατραπού. Έτσι, οι δυνάμεις του Ξέρξη κύκλωσαν τους Έλληνες.
Ο Λεωνίδας, γνωρίζοντας το τέλος, διέταξε τους περισσότερους συμμάχους να αποχωρήσουν. Έμεινε με 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς, οι οποίοι πολέμησαν μέχρι θανάτου.
Η υστεροφημία του Λεωνίδα
Η αντίσταση των Σπαρτιατών καθυστέρησε την περσική προέλαση, δίνοντας χρόνο στον ελληνικό στόλο να αποσυρθεί και στην Αθήνα να προετοιμαστεί. Το «Μολών Λαβέ» έγινε διαχρονικό σύμβολο ελευθερίας και γενναιότητας.
Στον τόπο της μάχης χαράχθηκε το επίγραμμα του Σιμωνίδη:
«Ξένε, πήγαινε πες στους Λακεδαιμονίους ότι εδώ κείτομεθα, υπακούοντας στους νόμους τους».
