Σύνοψη
- Ο Κάρολος Ρένφριου υπήρξε κορυφαίος Βρετανός αρχαιολόγος.
- Οι ανασκαφές του στην Κέρο και το Δασκαλιό άλλαξαν την κατανόηση της Κυκλαδικής εποχής.
- Αποκάλυψε μνημειώδεις κατασκευές και σύστημα αγωγών στη Νεολιθική Ελλάδα.
- Το έργο του συνεχίζεται από διεθνή ομάδα αρχαιολόγων.
- Η Κέρος προβάλλεται πλέον διεθνώς και με πολιτιστικές δράσεις όπως το φεστιβάλ μουσικής.
Εισαγωγή
Ο λόρδος Άντριου Κόλιν Ρένφριου (1937–2024) υπήρξε μια από τις σημαντικότερες μορφές της βρετανικής αρχαιολογίας. Με το έργο του άλλαξε ριζικά τον τρόπο που κατανοούμε τον Κυκλαδικό πολιτισμό και έφερε στο φως την αληθινή σημασία της Κέρου και του Δασκαλιού. Η συμβολή του δεν περιορίζεται μόνο στις ανακαλύψεις, αλλά και στον τρόπο που ένωσε την επιστήμη, την τεχνολογία και τη φαντασία στην υπηρεσία της προϊστορίας.
Από το Κέιμπριτζ στις Κυκλάδες
Ο Ρένφριου υπήρξε Disney Professor of Archaeology στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και ίδρυσε το McDonald Institute for Archaeological Research. Εντάχθηκε στο κίνημα της “Νέας Αρχαιολογίας” τη δεκαετία του 1960, προωθώντας τη χρήση καινοτόμων μεθόδων. Παράλληλα, αφοσιώθηκε στην υπεράσπιση της πολιτιστικής κληρονομιάς, αγωνιζόμενος ενάντια στη λεηλασία αρχαιοτήτων.
Οι ανασκαφές στην Κέρο και το Δασκαλιό
Μεταξύ 2006 και 2008, ο Ρένφριου ηγήθηκε ομάδας που πραγματοποίησε πρωτοποριακές ανασκαφές στην Κέρο και στο γειτονικό Δασκαλιό. Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι οι νησιώτες του Αιγαίου, ήδη από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, είχαν αναπτύξει έναν πολιτισμό πολύ πιο σύνθετο από όσο πιστεύαμε.
Τα σημαντικότερα ευρήματα:
- Ένα καινοτόμο σύστημα αγωγών που μετέφερε θαλασσινό νερό εκτός οικισμού.
- Μνημειώδεις κατασκευές από μάρμαρο της Νάξου στο Δασκαλιό.
- Στοιχεία οργανωμένου πολεοδομικού σχεδιασμού και υψηλής τεχνικής γνώσης.
Αυτές οι ανακαλύψεις ανέβασαν την Κέρο και το Δασκαλιό στο ίδιο επίπεδο με την Κνωσό, αποδεικνύοντας ότι η περιοχή ήταν κέντρο προηγμένου πολιτισμού.
Η σημασία για την κυκλαδική τέχνη
Η Κέρος είναι γνωστή και για τα εμβληματικά κυκλαδικά ειδώλια. Οι ανασκαφές του Ρένφριου φώτισαν τον ρόλο τους στην τελετουργία και στην καθημερινή ζωή, συνδέοντας την τέχνη με την κοινωνία. Έτσι, το νησί απέκτησε ξεχωριστή θέση στην έρευνα για τον προϊστορικό Αιγαίο.
Η συνέχεια του έργου του
Μετά τον θάνατό του, το έργο στην Κέρο συνεχίζεται από τον Μάικλ Μπόιντ (Βρετανική Σχολή Αθηνών), την Έβη Μαργαρίτη (Cyprus Institute) και τον Δημήτρη Αθανασούλη (Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων). Το πρόγραμμα, που στηρίζεται από διεθνείς συνεργασίες, παραμένει ζωντανό και υπόσχεται νέα ευρήματα.
Από την ανασκαφή στη μουσική
Η φήμη της Κέρου δεν περιορίζεται στην αρχαιολογία. Το Σεπτέμβριο, για πρώτη φορά, θα φιλοξενήσει συναυλία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Κουφονησίων. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την αυγή, με φυσικό φωτισμό, και θα μεταδοθεί παγκοσμίως. Με τίτλο «Πέντε Χιλιετίες Ελληνικού Ήχου», θα αναδείξει τη σύνδεση της μουσικής με την ιστορία και θα τιμήσει τη συμβολή του Ρένφριου.
Συχνές Ερωτήσεις
Ήταν Βρετανός αρχαιολόγος, μέλος της Βουλής των Λόρδων και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους μελετητές της προϊστορίας.
Οι ανασκαφές έφεραν στο φως εξελιγμένο πολεοδομικό σχεδιασμό, σύστημα υδροδότησης και μνημειώδεις κατασκευές από μάρμαρο.
Γιατί άλλαξε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την Πρώιμη Κυκλαδική εποχή και ανέδειξε την Κέρο ως κέντρο προηγμένου πολιτισμού.
Το έργο συνεχίζεται από διεθνή ομάδα με επικεφαλής τους Μάικλ Μπόιντ, Έβη Μαργαρίτη και Δημήτρη Αθανασούλη.
