Σάρτζα: Θησαυρός 409 ασημένιων νομισμάτων του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Ανακάλυψη θησαυρού στη Σάρτζα που συνδέεται με τον Μέγα Αλέξανδρο

Η αρχαιολογία συνεχίζει να μας εκπλήσσει με νέες ανακαλύψεις καθώς αναδιαμορφώνουν την κατανόησή μας για τον αρχαίο κόσμο. Έτσι, ένα απλό πήλινο αγγείο που βρέθηκε στη Μλεϊχά, στην έρημο της Σάρτζα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αποδείχθηκε ότι έκρυβε έναν ανεκτίμητο θησαυρό. Συγκεκριμένα, στο εσωτερικό του βρέθηκαν 409 ασημένια νομίσματα ηλικίας άνω των 2.300 ετών, τα οποία συνδέονται με τον Μέγα Αλέξανδρο και την ελληνιστική περίοδο.

Το εύρημα του 2021: από αγγείο σε θησαυρό

Το 2021, αρχαιολόγοι αποκάλυψαν στην αρχαία πόλη της Μλεϊχά ένα πήλινο αγγείο που ζύγιζε πάνω από 9 κιλά. Αντί για σιτηρά ή νερό, το εσωτερικό του περιείχε τετράδραχμα του 3ου αιώνα π.Χ. Η ανακάλυψη ανέδειξε όχι μόνο οικονομικό πλούτο αλλά και την πολιτισμική αλληλεπίδραση μεταξύ Ελλάδας και Αραβίας.

Ο Μέγας Αλέξανδρος ως Ηρακλής

Τα περισσότερα νομίσματα απεικονίζουν τον Αλέξανδρο ως Ηρακλή με τη λεοντή, ενώ στην άλλη πλευρά εικονίζεται ο Δίας στον θρόνο του. Η εικονογραφία αυτή δείχνει την ισχυρή παρουσία της προσωπικότητας του Αλεξάνδρου ακόμα και μετά τη διάλυση της αυτοκρατορίας του. Με τον καιρό, οι ελληνικές επιγραφές αντικαταστάθηκαν από αραμαϊκούς χαρακτήρες με τη λέξη «Αμπελ».

Πολιτιστική συγχώνευση: από ελληνικά σε τοπικά μοτίβα

Τα μεταγενέστερα νομίσματα φέρουν αραμαϊκές επιγραφές και τοπικά σχέδια. Αυτό αποδεικνύει ότι η Αραβία δεν μιμήθηκε απλά τα ελληνιστικά πρότυπα, αλλά τα προσαρμόσε, δημιουργώντας μια υβριδική ταυτότητα. Έτσι, τα νομίσματα έγιναν εργαλεία εμπορίου αλλά και πολιτιστικής έκφρασης.

Η Μλεϊχά ως κόμβος εμπορίου

Η Μλεϊχά, τοποθετημένη στρατηγικά ανάμεσα στον Περσικό Κόλπο και τον Κόλπο του Ομάν, ήταν εμπορικό κέντρο που συνέδεε Ινδία και Μεσόγειο. Οι έμποροι αντάλλασσαν μπαχαρικά, θυμιάματα, υφάσματα και μέταλλα, ενώ χρειάζονταν κοινά αποδεκτό νόμισμα. Τα νομίσματα της Μλεϊχά, βασισμένα σε ελληνιστικά πρότυπα αλλά προσαρμοσμένα τοπικά, εξυπηρετούσαν αυτόν τον σκοπό.

Από τοπικό σε περιφερειακό δίκτυο

Παρόμοια νομίσματα έχουν βρεθεί και σε άλλες περιοχές του Περσικού Κόλπου, όπως το Μπαχρέιν και το Κουβέιτ. Αυτό αποδεικνύει ότι υπήρχε ένα περιφερειακό νομισματικό δίκτυο που στήριζε το εμπόριο και την πολιτιστική ανταλλαγή.

Νέα ανάγνωση του αρχαίου εμπορίου

Η ανακάλυψη αποδεικνύει ότι η ελληνιστική επιρροή δεν περιορίστηκε στη Μεσόγειο και τη Μεσοποταμία. Η Αραβία συμμετείχε ενεργά στα δίκτυα αυτά, υιοθετώντας και μετασχηματίζοντας τις ξένες επιρροές. Τα νομίσματα της Μλεϊχά αποκαλύπτουν μια κοινωνία που δεν ήταν παθητικός αποδέκτης αλλά δυναμικός δημιουργός πολιτιστικής ταυτότητας.