Έργα αποκατάστασης σταμάτησαν για χάρη της αρχαιολογίας
Η αποκατάσταση ενός ιστορικού καναλιού στην Ουαλία διακόπηκε ξαφνικά, όταν εργάτες εντόπισαν πέτρινες κατασκευές που οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι μπορεί να ανήκαν σε ρωμαϊκά λουτρά. Το εύρημα εντοπίστηκε στο Cefn Flight στο Monmouthshire, μόλις έξι μίλια από το διάσημο ρωμαϊκό φρούριο της Caerleon (Isca Augusta).
Τα μυστικά κάτω από τα κανάλια
Οι συμμετρικές πέτρινες δομές εμφανίστηκαν κατά την απομάκρυνση λάσπης και ιζημάτων στο σύστημα των Fourteen Locks στο Rogerstone. Η ανακάλυψη θεωρείται από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών στην Ουαλία, καθώς ανοίγει το ενδεχόμενο ύπαρξης άγνωστου ρωμαϊκού συγκροτήματος.
Το κανάλι Cefn Flight κατασκευάστηκε το 1799 και περιλαμβάνει 14 κλειδαριές που ανεβάζουν τη στάθμη του νερού κατά 50 μέτρα σε απόσταση μόλις 740 μέτρων. Σχεδιάστηκε για να μεταφέρει κάρβουνο και σίδηρο από τη Νότια Ουαλία προς τα παράλια. Σήμερα, αυτό το μνημείο της βιομηχανικής κληρονομιάς ίσως αποκαλύπτει μια ιστορία που ξεκινά σχεδόν δύο χιλιετίες νωρίτερα.
Η σύνδεση με το Caerleon
Η εγγύτητα με το ρωμαϊκό στρατόπεδο του Caerleon, όπου στάθμευε η Legio II Augusta, ενισχύει τη θεωρία για ρωμαϊκή προέλευση. Το φρούριο, που χτίστηκε γύρω στο 75 μ.Χ., διέθετε αμφιθέατρο, λουτρά και υποδομές για πάνω από 5.000 λεγεωνάριους.
Τα ρωμαϊκά λουτρά δεν εξυπηρετούσαν μόνο την καθαριότητα. Ήταν κέντρα κοινωνικής ζωής, πολιτικής συζήτησης και στρατιωτικής πειθαρχίας. Οι διοικητές τα χρησιμοποιούσαν για να διατηρούν το ηθικό των στρατιωτών και να προβάλλουν τον ρωμαϊκό πολιτισμό στους ντόπιους πληθυσμούς.

Αρχαιολογική σημασία και μελλοντική έρευνα
Οι συμμετρικές πέτρινες κατασκευές θυμίζουν τις τυπικές ρωμαϊκές τεχνικές σε θερμά λουτρά, με πιθανό σύστημα υποδαπέδιας θέρμανσης (hypocaust), αποχετεύσεις και χώρους με διαφορετικές θερμοκρασίες.
Η ανακάλυψη μπορεί να ανήκει είτε σε πολυτελή ρωμαϊκή έπαυλη είτε σε στρατιωτικό σταθμό ανεφοδιασμού που συνέδεε το Caerleon με άλλες περιοχές της Ουαλίας. Εφόσον επιβεβαιωθεί, θα προσφέρει νέα στοιχεία για το πώς οι Ρωμαίοι ανέπτυξαν την ύπαιθρο της Ουαλίας πέρα από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Οι έρευνες θα συνεχιστούν με σύγχρονες μεθόδους, όπως γεωραντάρ και προσεκτικές ανασκαφές, ώστε να επιβεβαιωθεί η χρήση και η χρονολόγηση του χώρου.
Προστασία και πολιτιστική αξία
Η περιοχή ήδη διαθέτει καθεστώς Scheduled Monument για την προστασία των έργων του 18ου αιώνα. Αν προστεθεί και ρωμαϊκή κληρονομιά, τότε θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη σημασία για την τοπική κοινωνία, τον τουρισμό και την επιστημονική έρευνα.
Η ανακάλυψη αυτή δείχνει πώς η βιομηχανική επανάσταση και η αρχαία ιστορία συναντιούνται. Το Cefn Flight, από μνημείο μηχανικής του 18ου αιώνα, ίσως μετατραπεί σε πύλη γνώσης για την καθημερινή ζωή των Ρωμαίων στην Ουαλία.