Πλειάδες: Ο Μύθος 100.000 Ετών
Αν στρέψετε το βλέμμα σας στον νυχτερινό ουρανό του Βόρειου Ημισφαιρίου, πιθανότατα θα αναγνωρίσετε ένα μικρό, λαμπερό σμήνος άστρων. Είναι οι Πλειάδες, γνωστές και ως οι «Επτά Αδελφές». Αυτή η διάσημη συστάδα στον αστερισμό του Ταύρου δεν είναι απλώς ένα όμορφο ουράνιο αντικείμενο. Σύμφωνα με επιστήμονες, κρύβει μέσα της την παλαιότερη ιστορία που είπε ποτέ η ανθρωπότητα, έναν μύθο που ενώνει την Ελληνική Μυθολογία με τους Αβορίγινες της Αυστραλίας εδώ και 100.000 χρόνια.
Από τον Όλυμπο στην Αυστραλία: Η Καταδίωξη των Επτά Αδελφών
Η ιστορία των Πλειάδων παρουσιάζει εκπληκτικές ομοιότητες σε πολιτισμούς που χωρίζονται από ωκεανούς και χιλιετίες.
Στην ελληνική μυθολογία, οι Πλειάδες ήταν οι επτά κόρες του Τιτάνα Άτλαντα και της Πλειόνης. Όταν ο πατέρας τους τιμωρήθηκε να σηκώνει αιώνια τον ουρανό, ο γιγαντόσωμος κυνηγός Ωρίωνας άρχισε να τις καταδιώκει ασταμάτητα. Για να τις προστατεύσει, ο Δίας παρενέβη και τις μεταμόρφωσε σε άστρα, τοποθετώντας τες στον ουρανό, όπου ο Ωρίωνας συνεχίζει να τις κυνηγά κάθε βράδυ.
Χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, οι Αβορίγινες της Αυστραλίας αφηγούνται μια σχεδόν πανομοιότυπη ιστορία. Στις δικές τους παραδόσεις, επτά αδελφές καταδιώκονται από έναν κυνηγό (ή έναν νεαρό άνδρα, που αντιστοιχεί στα άστρα του Ωρίωνα) και βρίσκουν καταφύγιο στον ουρανό.
Το Μυστήριο της «Χαμένης» Έβδομης Αδελφής
Εδώ προκύπτει ένα παράδοξο. Παρόλο που και οι δύο πολιτισμοί μιλούν για επτά αδελφές, οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα μπορούν να διακρίνουν με γυμνό μάτι μόνο έξι αστέρια στο σμήνος. Πώς γίνεται τόσο οι Αρχαίοι Έλληνες όσο και οι Αβορίγινες να επέμεναν στον αριθμό επτά;
Η απάντηση δεν βρίσκεται στους μύθους, αλλά στην αστρονομία και στην ίδια την κίνηση των άστρων.
Η Επιστήμη Αποκαλύπτει την Αρχαία Αλήθεια
Μια ομάδα επιστημόνων, όπως περιγράφεται στο βιβλίο «Advancing Cultural Astronomy» (2021), αποφάσισε να ερευνήσει αυτή την παγκόσμια σύμπτωση. Χρησιμοποιώντας προηγμένα υπολογιστικά μοντέλα, οι ερευνητές «γύρισαν τον χρόνο πίσω» για να δουν πώς φαινόταν ο ουρανός στο μακρινό παρελθόν.
Η ανακάλυψή τους ήταν συγκλονιστική. Πριν από περίπου 100.000 χρόνια, ο ουρανός ήταν διαφορετικός. Το έβδομο φωτεινό αστέρι, η Πλειόνη (η μητέρα των Πλειάδων στον ελληνικό μύθο), δεν βρισκόταν τόσο κοντά στον «πατέρα» της, τον Άτλαντα. Εκείνη την εποχή, η Πλειόνη ξεχώριζε καθαρά στον ουρανό και οι άνθρωποι έβλεπαν όντως επτά αδελφές.
Με την πάροδο των χιλιετιών, η φαινομενική κίνηση των άστρων έφερε την Πλειόνη και τον Άτλαντα τόσο κοντά, που σήμερα τα μάτια μας τα αντιλαμβάνονται ως ένα ενιαίο, λαμπρό σημείο.
Η Πρώτη Ιστορία της Ανθρωπότητας;
Αυτή η αστρονομική απόδειξη οδηγεί σε ένα εντυπωσιακό συμπέρασμα. Πριν από 100.000 χρόνια, οι πρόγονοι των Ευρωπαίων και των Αυστραλών δεν είχαν ακόμη διαχωριστεί. Ζούσαν όλοι μαζί στην Αφρική.
Είναι εξαιρετικά πιθανό ότι εκείνοι οι πρώτοι σύγχρονοι άνθρωποι κοίταξαν τον ουρανό, είδαν τις επτά αδελφές να τις κυνηγά ο Ωρίωνας και έπλασαν αυτή την ιστορία. Καθώς οι πληθυσμοί άρχισαν τη μεγάλη μετανάστευση από την Αφρική προς την Ευρώπη και την Αυστραλία, πήραν μαζί τους αυτόν τον μύθο.
«Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο μύθος των Επτά Αδελφών προϋπήρχε του διαχωρισμού των πληθυσμών», σημειώνουν οι ερευνητές. «Είναι δυνατόν οι πρόγονοί μας να έλεγαν αυτή την ιστορία στην Αφρική, πριν από 100.000 χρόνια; Αν ναι, τότε ίσως κοιτάζουμε το αρχαιότερο παραμύθι του κόσμου».
Μύθοι Παλιοί όσο η Φωτιά και η Λάβα
Η ιδέα ότι μια προφορική ιστορία μπορεί να επιβιώσει για δεκάδες χιλιάδες χρόνια μπορεί να ακούγεται απίστευτη, αλλά δεν είναι μοναδική.
Στη νότια Αυστραλία, οι ιθαγενείς Γκουντίτζμαρα (Gunditjmara) διηγούνται έναν μύθο για έναν γίγαντα που μεταμορφώθηκε σε βουνό και έβγαλε φωτιά και λάβα από το στόμα του. Το 2020, γεωλόγοι μελέτησαν την περιοχή και χρονολόγησαν το ηφαιστειακό πεδίο που περιγράφει ο μύθος. Η ηλικία του; 37.000 χρόνια. Ο μύθος τους κατέγραφε με ακρίβεια ένα γεωλογικό γεγονός από την Παλαιολιθική εποχή.
Ίσως, λοιπόν, οι ιστορίες για τις Πλειάδες να μην είναι απλώς παραμύθια. Είναι μια ηχώ από την αυγή της ανθρωπότητας, ένα απομεινάρι της πρώτης αφήγησης που ειπώθηκε ποτέ γύρω από μια φωτιά, κάτω από τον ίδιο ουρανό που κοιτάζουμε μέχρι και σήμερα.