Σύνοψη
- Η πρώτη φάση της έρευνας στη Μίεζα ολοκληρώθηκε το 2024 με σημαντικά ευρήματα.
- Το γυμνάσιο κατασκευάστηκε στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. με ενιαίο σχέδιο.
- Η διαμόρφωση του χώρου σε άνδηρα υποδηλώνει οργανωμένη αρχιτεκτονική σύλληψη.
- Αρχιτεκτονικά στοιχεία συνδέουν το γυμνάσιο με το ανάκτορο και τους τάφους των Αιγών.
- Ευρήματα, όπως οι γραφίδες, μαρτυρούν τη διδασκαλία του Αριστοτέλη στον Αλέξανδρο.
Χρονολόγιο
- 359–336 π.Χ.: Βασιλεία Φιλίππου Β΄ – ανέγερση γυμνασίου Μίεζας.
- Μέσα 4ου αιώνα π.Χ.: Κατασκευή του συγκροτήματος με βάση ενιαίο σχέδιο.
- 336–323 π.Χ.: Ο Αλέξανδρος ο Μέγας διδάσκεται στη Μίεζα από τον Αριστοτέλη.
- 2024 μ.Χ.: Ολοκλήρωση πρώτης φάσης του ερευνητικού προγράμματος.
Μια έρευνα που φέρνει νέα στοιχεία
Η πρώτη φάση του ερευνητικού προγράμματος στο βασιλικό γυμνάσιο της αρχαίας Μίεζας ολοκληρώθηκε με επιτυχία τον Αύγουστο του 2024. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης που υπεγράφη μεταξύ της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και του Δημάρχου Νάουσας Νίκου Κουτσογιάννη.
Η ανασκαφή πραγματοποιείται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας, υπό τη διεύθυνση της Αγγελικής Κοτταρίδη. Στόχος είναι η τεκμηρίωση, η συντήρηση και η ανάδειξη του μοναδικού αυτού μνημείου, όπου ο Αριστοτέλης δίδαξε τον νεαρό Αλέξανδρο.
Τι αποκάλυψε η νέα ανασκαφή;
Η έρευνα επικεντρώθηκε σε κρίσιμα σημεία για την κατανόηση της αρχιτεκτονικής δομής του τεράστιου οικοδομήματος. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το γυμνάσιο κατασκευάστηκε στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., με ενιαίο σχέδιο, και συνδέεται άμεσα με τον Φίλιππο Β΄ και τον Μεγαλέξανδρο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η γιγαντιαία διαμόρφωση του χώρου:
- Ο φυσικός πωρόλιθος απολαξεύτηκε για να δημιουργηθούν τρία τεράστια, οριζόντια άνδηρα.
- Η έκταση φτάνει τα 14 στρέμματα, με αυστηρή γεωμετρική διάταξη.
- Στα ανατολικά εκτεινόταν η διώροφη στοά του ξυστού, μήκους σχεδόν 200 μέτρων.
Δεν αποκλείεται η κλιμάκωση των επιπέδων να αντιστοιχεί σε ιεράρχηση της λειτουργίας των χώρων.
Η αρχιτεκτονική και η σύνδεση με τις Αιγές
Στον ξυστό σώζονται ακόμη λευκά κονιάματα εξαιρετικής ποιότητας, όμοια με εκείνα των βασιλικών τάφων και του ανακτόρου των Αιγών. Οι αντιστοιχίες αυτές δείχνουν την ύπαρξη κοινών χαρακτηριστικών της «κλασικής μακεδονικής αρχιτεκτονικής».
Ένα άλλο εντυπωσιακό στοιχείο είναι η εκτεταμένη χρήση πώρινων γωνιόλιθων. Στην περιοχή ανάμεσα στην παλαίστρα και το νοτιοδυτικό συγκρότημα, οι λίθινοι τοιχοβάτες σώζονται σε ύψος που φτάνει τα δύο μέτρα.

Η ζωή στο γυμνάσιο
Η καθημερινή ζωή των νέων στο γυμνάσιο δεν περιοριζόταν μόνο στη σωματική άσκηση. Το άλειμμα με λάδι ήταν απαραίτητο πριν από κάθε δραστηριότητα. Τα θραύσματα παναθηναϊκών αμφορέων μαρτυρούν ότι χρησιμοποιούσαν το εκλεκτό λάδι από τα ιερά ελαιόδεντρα της Αθήνας.
Ακόμα πιο συγκινητικό είναι το εύρημα τεσσάρων γραφίδων, με τις οποίες οι μαθητές του Αριστοτέλη έγραφαν τα γυμνάσματά τους. Πρόκειται για σπάνιο υλικό τεκμήριο της εκπαίδευσης του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των συμμαθητών του.
Συχνές Ερωτήσεις
Ήταν το εκπαιδευτικό κέντρο των Μακεδόνων βασιλέων, όπου ο Αριστοτέλης δίδαξε τον Αλέξανδρο και τους συμμαθητές του.
Φωτίζει την αρχιτεκτονική, την οργάνωση και τη λειτουργία ενός μοναδικού εκπαιδευτικού συγκροτήματος της αρχαιότητας.
Ήταν μια μεγάλη σκεπαστή στοά για αγώνες δρόμου και άσκηση σε όλες τις καιρικές συνθήκες.
Η χρήση ίδιων υλικών και τεχνικών δείχνει κοινή μακεδονική αρχιτεκτονική παράδοση.