Παρθενόπη: Ο Μύθος της Αρχαίας Ελληνίδας Σειρήνας που Έγινε η Ψυχή της Νάπολης

Η Σχέση της Μυθικής Σειρήνας Παρθενόπης με την Πόλη της Νάπολης

Παρθενόπη: Ο Μύθος της Αρχαίας Ελληνίδας Σειρήνας που Έγινε η Ψυχή της Νάπολης. Βαθιά στις ρίζες της πολύβουης Νάπολης, εκεί όπου η θάλασσα του Τυρρηνικού πελάγους ψιθυρίζει αρχαία μυστικά.. Κρύβεται η ιστορία μιας απόρριψης που μεταμορφώθηκε σε αιώνια αγκαλιά. Είναι ο θρύλος της Παρθενόπης, της Σειρήνας που ηττήθηκε από την πολυμηχανία του Οδυσσέα. Αλλά μέσα από τον τραγικό της θάνατο, χάρισε το όνομα, το πνεύμα και την αθάνατη ψυχή της σε μια από τις πιο γοητευτικές πόλεις του κόσμου. Αυτή η αφήγηση δεν είναι απλώς ένας μύθος· είναι ο ιδρυτικός λίθος της ναπολιτάνικης ταυτότητας. Μια ιστορία πάθους και αναγέννησης που ζει μέχρι σήμερα στους δρόμους και τις καρδιές των κατοίκων της.

Ο Μύθος της Παρθενόπης και ο Οδυσσέας

Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, οι Σειρήνες ήταν θαλάσσιες νύμφες με σώμα πτηνού και κεφάλι γυναίκας. Κατοικούσαν σε νησιά της Μεσογείου. Επιπλέον, με το μαγευτικό και ακαταμάχητο τραγούδι τους, παρέσυραν τους ναυτικούς, με αποτέλεσμα να οδηγούν τα πλοία τους στα βράχια και, τελικά, τους ίδιους στον θάνατο. Συγκεκριμένα, η Παρθενόπη, μαζί με τις αδελφές της, Λευκωσία και Λιγεία, αποτελούσαν μερικές από αυτές τις επικίνδυνες οντότητες.

Η μοίρα τους, ωστόσο, ήταν προδιαγεγραμμένη. Αν κάποιος ταξιδιώτης άκουγε το τραγούδι τους και κατάφερνε να αντισταθεί στη γοητεία του, εκείνες θα έπρεπε να πεθάνουν. Αυτός ο ταξιδιώτης ήταν ο πολυμήχανος Οδυσσέας. Ακολουθώντας τη συμβουλή της μάγισσας Κίρκης, ο Οδυσσέας έβαλε στα αυτιά των συντρόφων του κερί και είπε σε αυτούς να τον βάλουν με σχοινιά στο κατάρτι του πλοίου του. Έτσι, μπόρεσε να ακούσει το θεϊκό τραγούδι χωρίς να υποκύψει. Καθιστώντας τον τον πρώτο θνητό που επέζησε από το κάλεσμά τους.

Η Ίδρυση της Παρθενόπης

Απαρηγόρητη από την ήττα και την απόρριψη του Οδυσσέα, η Παρθενόπη έπεσε στη θάλασσα και πνίγηκε. Στη συνέχεια, τα κύματα ξέβρασαν το άψυχο σώμα της στις ακτές της κεντρικής Ιταλίας, και συγκεκριμένα στο μικρό νησί Μεγαρίδα, ακριβώς εκεί όπου σήμερα δεσπόζει το επιβλητικό Καστέλ ντελ’ Όβο (Castel dell’Ovo).

Σε αυτόν τον τόπο λοιπόν, σύμφωνα με τον θρύλο, οι πρώτοι Έλληνες άποικοι, πιθανότατα από την Κύμη της Εύβοιας, που έφτασαν στην περιοχή τον 8ο αιώνα π.Χ., βρήκαν το σώμα της. Έτσι, τιμώντας την, ίδρυσαν γύρω από τον τάφο της έναν οικισμό, τον οποίο φυσικά ονόμασαν Παρθενόπη. Κατά συνέπεια, αυτός ο πρώτος οικισμός αποτέλεσε τον πυρήνα της μετέπειτα μεγαλούπολης.

Από την Παρθενόπη στη Νεάπολη: Η Διαιώνιση του Μύθου

Με την πάροδο του χρόνου και την αύξηση του πληθυσμού, οι Έλληνες ίδρυσαν τον 5ο αιώνα π.Χ. μια νέα, μεγαλύτερη πόλη σε κοντινή απόσταση, την οποία ονόμασαν Νεάπολη. Την παλιά πόλη Παρθενόπη, άρχισαν να την λένε ως “Παλαιόπολις”. Παρά την ίδρυση της “Νέας Πόλης”, η μορφή της Παρθενόπης δεν ξεχάστηκε. Αντιθέτως, ενσωματώθηκε στην ταυτότητα της Νάπολης, με τους κατοίκους της να αποκαλούνται περήφανα “Παρθενοπαίοι” (Partenopei), ένα προσωνύμιο που χρησιμοποιείται ευρέως ακόμα και σήμερα. Ειδικά στον χώρο του αθλητισμού για τους οπαδούς της τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας.

Η κληρονομιά της Παρθενόπης είναι ορατή σε όλη την πόλη, από αγάλματα, όπως η περίφημη Κρήνη της Σειρήνας (Fontana della Spinacorona), μέχρι αναφορές στην τέχνη και τη λογοτεχνία, αποτελώντας ένα αιώνιο σύμβολο της Ελληνικής καταγωγής, της ομορφιάς, του πάθους και της μελαγχολικής γοητείας που χαρακτηρίζει τη Νάπολη.

Από τις αρχαίες κρήνες που ψιθυρίζουν την ιστορία της μέχρι το σύγχρονο παρατσούκλι των κατοίκων της, «Partenopei», η παρουσία της Σειρήνας είναι και σήμερα ολοζώντανη. Πράγματι, δεν αποτελεί απλώς μια μακρινή ανάμνηση, αλλά μια διαρκή, αόρατη δύναμη που πλάθει τον ίδιο τον χαρακτήρα της πόλης. Καθώς συνδυάζει την ακαταμάχητη γοητεία με μια υπόγεια μελαγχολία και την ομορφιά της θάλασσας με την αιώνια απειλή του Βεζούβιου. Για τον λόγο αυτό, κάθε κύμα από τον κόλπο της Νάπολης είναι σαν να μας λέει ξανά τον θρύλο της. Επιβεβαιώνοντας έτσι πως η σχέση τους είναι κάτι παραπάνω από ένας απλός μύθος. Στην πραγματικότητα, είναι μια ταυτότητα σφυρηλατημένη στον χρόνο, ένας δεσμός αιώνιος που υπάρχει σε μία μόνο φράση.. Παρθενόπη: Ο Μύθος της Αρχαίας Ελληνίδας Σειρήνας που Έγινε η Ψυχή της Νάπολης.