Μέγας Αλέξανδρος – Ο Άνθρωπος που Άγγιξε την Αθανασία
«Ουκ έστιν όστις άλλος εις ανήρ τοσαύτα ή τηλικαύτα έργα κατά πλήθος ή μέγεθος εν Έλλησιν ή Βαρβάροις απεδέξατο»
(Αρριανός, Ανάβασις Αλεξάνδρου, Α 12, 4)
Ο Μέγας Αλέξανδρος, βασιλιάς της Μακεδονίας, υπήρξε μια από τις πιο επιδραστικές φυσιογνωμίες της παγκόσμιας ιστορίας. Ήταν εκείνος που οραματίστηκε την ένωση Ανατολής και Δύσης, με στόχο να μεταλαμπαδεύσει την ελληνική γλώσσα, την παιδεία και τον πολιτισμό στους λαούς που κατέκτησε. Η εκστρατεία του υπήρξε εντυπωσιακά επιτυχής, δημιουργώντας μια απέραντη αυτοκρατορία, η οποία όμως διαλύθηκε μετά τον αιφνίδιο θάνατό του στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ.
Γεννήθηκε στην Πέλλα, τον Ιούλιο του 356 π.Χ. Γιος του βασιλιά Φιλίππου Β’ και της Ολυμπιάδας, πριγκίπισσας της Ηπείρου, ο Αλέξανδρος κληρονόμησε τη στρατηγική οξύνοια του πατέρα του και το πάθος και το μυστικιστικό πνεύμα της μητέρας του.
Σε ηλικία 13 ετών, μαθήτευσε δίπλα στον μεγάλο φιλόσοφο Αριστοτέλη. Ο Αλέξανδρος διδάχθηκε τα ελληνικά ιδεώδη και ένιωσε βαθύ θαυμασμό για τον ελληνικό πολιτισμό, βλέποντας τον εαυτό του ως συνεχιστή του. Τον Αριστοτέλη τον θεωρούσε δεύτερο πατέρα του.
Από πολύ νωρίς εκπαιδεύτηκε στην τέχνη του πολέμου και της ηγεσίας. Στα 16 του, ανέλαβε να καταστείλει εξέγερση στη Θράκη και στα 18 του πολέμησε στη Χαιρώνεια. Στα 20 του χρόνια, μετά τη δολοφονία του πατέρα του, ανέλαβε το θρόνο της Μακεδονίας. Ήταν αποφασιστικός και αδίστακτος: κατέστειλε τις πρώτες συνωμοσίες και εδραίωσε την εξουσία του. Στο συνέδριο της Κορίνθου ανακηρύχθηκε Ηγεμόνας όλων των Ελλήνων και αρχιστράτηγος της εκστρατείας κατά της Περσικής Αυτοκρατορίας.
Το 334 π.Χ. πέρασε στην Ασία με στρατό περίπου 50.000 πεζών και 6.000 ιππέων. Πρώτος του σταθμός η Τροία, όπου απέτισε φόρο τιμής στον ήρωά του, Αχιλλέα. Στην πρώτη μάχη, στον ποταμό Γρανικό, συνέτριψε τις περσικές δυνάμεις και απελευθέρωσε τις ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Το 333 π.Χ., έλυσε τον περίφημο γόρδιο δεσμό και κατέβηκε στην Κιλικία, όπου νίκησε ξανά τους Πέρσες στην Ισσό, αιχμαλωτίζοντας την οικογένεια του βασιλιά Δαρείου, στην οποία φέρθηκε με τιμή και αξιοπρέπεια.
Αντί να καταδιώξει τον Δαρείο, συνέχισε προς τα νότια, κυριεύοντας τη Φοινίκη, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Εκεί ίδρυσε την Αλεξάνδρεια, μία πόλη που θα γινόταν φάρος ελληνικού πνεύματος για αιώνες.
Η τελική σύγκρουση με τους Πέρσες έγινε στα Γαυγάμηλα. Για τρίτη φορά, ο Αλέξανδρος νίκησε κατά κράτος. Ο Δαρείος δολοφονήθηκε και οι σπουδαιότερες περσικές πόλεις – η Βαβυλώνα, η Περσέπολη, η Σούσα – υποτάχθηκαν στον Μακεδόνα στρατηλάτη.
Ακόμα όμως κι αυτή η τεράστια επιτυχία δεν τον σταμάτησε. Προχώρησε ανατολικά, φτάνοντας ως την Ινδία, όπου νίκησε τον βασιλιά Πώρο. Όμως οι στρατιώτες του ήταν εξαντλημένοι και τον ανάγκαζαν να επιστρέψει. Τότε, άρχισε να οργανώνει τη διοίκηση του τεράστιου κράτους του, επιδιώκοντας τη συνύπαρξη Ελλήνων και Περσών. Παντρεύτηκε Περσίδες ευγενικής καταγωγής, όπως τη Ρωξάνη και τη Στάτειρα, και ενθάρρυνε και τους αξιωματικούς του να πράξουν το ίδιο.
Η πολιτική αυτή προκάλεσε αντιδράσεις. Ο θάνατος του στενού του φίλου Ηφαιστίωνα τον συνέτριψε, και λίγο καιρό αργότερα, στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ., άφησε την τελευταία του πνοή στη Βαβυλώνα, χωρίς να ορίσει διάδοχο. Ο γιος του, Αλέξανδρος Δ’, γεννήθηκε μετά θάνατον και δολοφονήθηκε στα 12 του χρόνια.
Η αυτοκρατορία του διαλύθηκε, αλλά το έργο του έμεινε αθάνατο. Η Ελληνική γλώσσα, η σκέψη και το πνεύμα εξαπλώθηκαν σε Ανατολή και Δύση, και γέννησαν τον πολιτισμό της Ελληνιστικής Εποχής. Ο Αλέξανδρος δεν ήταν μόνο κατακτητής — ήταν φορέας πολιτισμού, ιδανικών και έμπνευσης. Κι αυτός είναι ο λόγος που η Ιστορία τον θυμάται ως Μέγα.
Ἄριστε τῶν Ἑλλήνων ἀρχηγέτη, ἥρως Ἀλέξανδρε, λεοντόθυμε, Μακεδονίας ἀγλαό τέκνο, Φιλόσοφε τῆς δράσης, ἀνίκητε. Ὀλυμπιάδος καί Φιλίππου «τό ζῆν», Ἀριστοτέλους «τό εὐ ζῆν». Ἀχιλλέως μιμητά, Ὁμήρου λάτρη, τιμωρέ τῆς βαρβαρικῆς Ὕβρεως, ἀκαταπόνητε στίς μάχες καί τούς ἀγῶνες, δικαίων ξιφοφόρε. Σύ πού γνωρίζεις νά λύνεις κάθε κόμπο μέ τό ξίφος τῆς ἰσχύος σου, σύ πού δέν ἡττήθηκες σέ καμμιά μάχη, ἐξουδετερώνοντας ἀκόμα καί τό ἴδιο τό Πνεῦμα τῆς ἥττας, πού ἀπό τότε σέ μίσησε. Ἄπτερος ἡ Νίκη στήν καρδιά σου, δέν εἶχε ἄλλο Ἱερό πιό τιμημένο! Ἔσο ἀρωγός, Ἀρήιε μαχητά, Ἡράκλειο γέννημα, λεοντόμορφε. Μετάγγισε στήν καρδιά μας τήν φλόγα τῆς ἀνίκητης ὁρμῆς σου! Κατάπαυσε τίς προκλήσεις τῶν ὑβριστῶν, σύ ὁ τιμωρός κάθε ὕβρεως! Προστάτεψε την Πατρώα Γῆ σου από κάθε ἐπιβουλή, Ἄρη Μακεδόνα! –ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ
