Το εύρημα στη Σουσίτα
Αρχαιολόγοι στο Ισραήλ αποκάλυψαν μωσαϊκό 1.600 ετών με ελληνική επιγραφή που αναγράφει «Εἰρήνη τοῖς πρεσβυτέροις». Το εύρημα έγινε στην αρχαία ελληνική πόλη Ιππός (Sussita), κοντά στη θάλασσα της Γαλιλαίας.
Το μωσαϊκό χρονολογείται στον ύστερο 4ο ή πρώιμο 5ο αι. μ.Χ., περίοδο που η Ιππός αποτελούσε σημαντικό χριστιανικό κέντρο. Η θέση του, στην είσοδο δημόσιου κτηρίου, δείχνει ότι το μήνυμα απευθυνόταν σε όλους τους πολίτες.
Η συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού
Ο Δρ. Μιχαήλ Άιζενμπεργκ, συνδιευθυντής της ανασκαφής, τόνισε ότι το εύρημα αποτελεί «ζωντανή απόδειξη» ότι η μέριμνα για τους ηλικιωμένους ήταν οργανωμένο κοινωνικό μέλημα πριν από 1.600 χρόνια.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, δείχνει πως οι χριστιανικές αξίες συνδέθηκαν με την ελληνική γλώσσα και την κλασική παράδοση.
Η ελληνική γλώσσα ως φορέας αξιών
Η χρήση της ελληνικής στην επιγραφή είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αποκαλύπτει τη συνέχεια της γλώσσας στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η ελληνική παρέμενε lingua franca, μεταφέροντας φιλοσοφικές και πολιτισμικές αξίες στον χριστιανικό κόσμο.
Η επιγραφή απευθύνεται στους πρεσβυτέρους, σεβόμενη την ηλικία και τη σοφία, ακριβώς όπως όριζαν οι ελληνικές αξίες, πλέον όμως μέσα σε χριστιανικό πλαίσιο.
Η τοποθέτηση του μωσαϊκού
Το μωσαϊκό βρισκόταν σε διακοσμημένο μετάλλιο, στο σημείο όπου διασταυρώνονταν οι δύο κεντρικοί δρόμοι της Ιππού, ο Decumanus Maximus και ο Cardo. Αυτή η επιλογή αντανακλά την ελληνική και ρωμαϊκή παράδοση τοποθέτησης σημαντικών συμβόλων σε δημόσιους χώρους.
Η κοινωνική σημασία του ευρήματος
Πηγές του 5ου και 6ου αι. μ.Χ. αναφέρουν ιδρύματα για ηλικιωμένους, ωστόσο έως τώρα δεν υπήρχε υλική απόδειξη. Η φράση «Εἰρήνη τοῖς πρεσβυτέροις» αποτελεί την πρώτη υλική μαρτυρία κοινωνικής μέριμνας για τους γηραιότερους.
Το εύρημα δείχνει ότι η φροντίδα των ηλικιωμένων είχε ξεπεράσει το οικογενειακό πλαίσιο και είχε περάσει στην οργανωμένη κοινωνία.
Ένα παράθυρο στον ελληνο-βυζαντινό κόσμο
Η ανακάλυψη φανερώνει ότι το κτήριο πιθανότατα λειτουργούσε ως κέντρο κοινότητας και πνευματικής ζωής. Παράλληλα, διατήρησε την ελληνική γλώσσα, την πολεοδομία και τα εικονιστικά μοτίβα, συνδέοντας τον ελληνικό κόσμο με τις χριστιανικές αξίες.
Το μωσαϊκό της Ιππού αποτελεί μοναδικό παράθυρο στον ελληνο-βυζαντινό κόσμο και τη μέριμνα για την αξιοπρέπεια των ηλικιωμένων.
Συχνές Ερωτήσεις
Η φράση «Εἰρήνη τοῖς πρεσβυτέροις» είναι η πρώτη υλική μαρτυρία οργανωμένης μέριμνας για τους ηλικιωμένους στη βυζαντινή εποχή.
Η ελληνική ήταν η κυρίαρχη γλώσσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μετέφερε τις αξίες του ελληνιστικού κόσμου στον χριστιανισμό.
Στην αρχαία Ιππό, στο σταυροδρόμι των δύο κεντρικών δρόμων της πόλης, ώστε να είναι ορατό σε όλους.
Τη μετάβαση από την οικογενειακή φροντίδα ηλικιωμένων στην οργανωμένη κοινωνική μέριμνα.
2 thoughts on “Βυζαντινό μωσαϊκό 1.600 ετών στην Ιππό: «Ειρήνη στους πρεσβυτέρους»”