Ανακάλυψη και χρονολόγηση
Ο Μοσχοφόρος (Calf Bearer) ανακαλύφθηκε στην Ακρόπολη το 1864 και σήμερα φυλάσσεται στο Μουσείο Ακρόπολης. Το άγαλμα χρονολογείται γύρω στο 560 π.Χ. και αρχικά είχε ύψος περίπου 1,65 μέτρα. Ανήκει στην αρχαϊκή περίοδο και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δείγματα της μετάβασης της ελληνικής τέχνης προς την απόδοση συναισθημάτων και ρεαλιστικών λεπτομερειών.
Η αφιέρωση στην Αθηνά
Η επιγραφή στη βάση του αγάλματος αναφέρει ότι κάποιος ονόματι Ρόμβος (ή πιθανώς Κόμβος ή Βόμβος, καθώς το αρχικό τμήμα του ονόματος λείπει) αφιέρωσε το έργο στην Αθηνά, τη θεά της σοφίας. Η αφιέρωση δείχνει ότι ο χορηγός ήταν εύπορος και εξέχων πολίτης της Αττικής, που πρόσφερε τη δική του εικόνα ως ένδειξη πίστης και ευσέβειας.
Το μοτίβο της θυσίας
Ο Μοσχοφόρος κρατά έναν μόσχο στους ώμους του, πιθανότατα σύμβολο της θυσίας που επρόκειτο να προσφέρει στην Αθηνά. Το μοτίβο αυτό ενώνει τον άνθρωπο με το ζώο, αναδεικνύοντας τη στενή σχέση τους στην καθημερινή ζωή και τις θρησκευτικές πρακτικές της εποχής.
Η σύνθεση αποδίδει μια αίσθηση δεσμού και αλληλεξάρτησης, καθώς ο άνθρωπος και το ζώο εμφανίζονται σε απόλυτη ενότητα.
Η σημασία του χαμόγελου
Σε αντίθεση με παλαιότερα αγάλματα, ο Μοσχοφόρος παρουσιάζει ένα χαμόγελο, γνωστό ως «αρχαϊκό χαμόγελο». Αυτή η λεπτομέρεια δείχνει τη μετάβαση της ελληνικής τέχνης από τη στατικότητα προς την έκφραση και την προσπάθεια αποτύπωσης του ανθρώπινου συναισθήματος.
Η κατάσταση του αγάλματος
Δυστυχώς, το άγαλμα δεν σώζεται ακέραιο. Τα πόδια έχουν σπάσει κάτω από τα γόνατα, τα χέρια λείπουν, ενώ έχουν χαθεί τα μάτια, τα οποία πιθανότατα ήταν φτιαγμένα από γυαλί ή πολύτιμους λίθους. Το κάτω μέρος του προσώπου είναι φθαρμένο, ενώ το αριστερό μηρό και τα γεννητικά όργανα έχουν αποσπαστεί. Παρ’ όλα αυτά, η μορφή του μόσχου είναι εξαιρετικά καλοδιατηρημένη.
Το Μουσείο Ακρόπολης
Σήμερα, ο Μοσχοφόρος εκτίθεται στο Μουσείο Ακρόπολης, το οποίο εγκαινιάστηκε το 2009 στην καρδιά της Πλάκας, απέναντι από τον Ιερό Βράχο. Το νέο μουσείο είναι δέκα φορές μεγαλύτερο από το παλιό και εντυπωσιάζει με τη μοντέρνα αρχιτεκτονική του, τον φυσικό φωτισμό και το γυάλινο δάπεδο που αποκαλύπτει τους αρχαίους δρόμους της Αθήνας.
