Εισαγωγή: Γιατί Ο Σωκράτης Παραμένει Μυστηριώδης
Όταν μιλάμε για αρχαία φιλοσοφία, το όνομα του Σωκράτη έρχεται πάντα στο μυαλό. Ήταν ένας από τους πρώτους ηθικούς φιλοσόφους και ο πατέρας της δυτικής σκέψης. Τα διδάγματά του επηρεάζουν τον κόσμο εδώ και 2.500 χρόνια. Όμως, πίσω από τον θρύλο, υπάρχουν παράξενα και άγνωστα γεγονότα που δείχνουν πόσο πολύπλοκη και γοητευτική προσωπικότητα είχε.
1. Γενναίος Πολεμιστής της Αθήνας
Λίγοι γνωρίζουν ότι ο Σωκράτης ήταν πολεμιστής. Υπερασπίστηκε με θάρρος την Αθήνα σε μάχες όπως του Δηλίου, της Αμφίπολης και της Ποτίδαιας. Σε μία από αυτές, έσωσε τον Αλκιβιάδη από βέβαιο θάνατο. Παρότι ηρωικός, δεν ζήτησε ποτέ τιμές. Προτιμούσε να παραμένει ταπεινός και αφανής.
2. Απόλυτη Αδιαφορία για Τα Υλικά Αγαθά
Ο Σωκράτης δεν έδινε καμία αξία στις υλικές απολαύσεις. Ζούσε απλά, χωρίς πολυτέλειες, χωρίς παπούτσια και με ελάχιστα ρούχα. Δεν τον ενδιέφεραν το φαγητό ή το κρασί. Πήγαινε στα συμπόσια μόνο για τον διάλογο και τις συζητήσεις. Πίστευε πως η πραγματική ευτυχία βρίσκεται στο να χρειάζεται κανείς λιγότερα, όχι περισσότερα.
3. Η Μυστηριώδης Εσωτερική Φωνή
Ένα από τα πιο παράξενα στοιχεία του ήταν το “δαιμόνιό” του. Αυτή η εσωτερική φωνή τον συμβούλευε, κυρίως τον απέτρεπε από λάθος πράξεις. Δεν αποκάλυψε ποτέ αν προερχόταν από θεό ή θεά. Για τους Αθηναίους, αυτή η φωνή ήταν ύποπτη και αποτέλεσε αιτία κατηγορίας στη δίκη του.
4. Ο Φιλόσοφος Που Δεν Έγραψε Ποτέ Τίποτα
Παρόλο που άλλαξε τον κόσμο, ο Σωκράτης δεν έγραψε ούτε μία πρόταση. Όσα γνωρίζουμε γι’ αυτόν προέρχονται κυρίως από τον Πλάτωνα, τον Ξενοφώντα και τον Αριστοφάνη. Πίστευε πως η γραπτή γνώση είναι “νεκρή” – προτιμούσε τον ζωντανό διάλογο, όπου μπορείς να θέτεις ερωτήσεις, να αμφισβητείς και να μαθαίνεις μέσα από συζήτηση.
5. Ο Παράξενος της Εποχής του
Ο Σωκράτης ήταν αντικείμενο κοροϊδίας από πολλούς συμπολίτες του. Ο Αριστοφάνης, με την κωμωδία «Νεφέλες», τον παρουσίαζε ως έναν περίεργο και αστείο φιλόσοφο. Πολλοί τον έβλεπαν σαν παράξενο τύπο που έκανε αλλόκοτες ερωτήσεις και περπατούσε ξυπόλυτος στους δρόμους της Αθήνας. Οι μεγάλες ιδέες, συχνά, αρχικά φαίνονται τρελές.
6. Επέλεξε το Θάνατο Αντί για Απόδραση
Όταν καταδικάστηκε σε θάνατο για διαφθορά των νέων και ασέβεια προς τους θεούς, μπορούσε να δραπετεύσει. Ο φίλος του Κρίτων είχε οργανώσει τη φυγή του. Όμως, ο Σωκράτης αρνήθηκε. Δεν ήθελε να παραβεί τους νόμους της πόλης, ακόμα κι αν ήταν άδικοι. Αντιμετώπισε τον θάνατο με αξιοπρέπεια, παραμένοντας πιστός στις αρχές του μέχρι τέλους.
Συμπέρασμα: Η Αθάνατη Κληρονομιά του Σωκράτη
Ο Σωκράτης δίδαξε τον Πλάτωνα, ενώ στη συνέχεια ο Πλάτωνας μετέδωσε τη γνώση του στον Αριστοτέλη και τελικά ο Αριστοτέλης υπήρξε δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Έτσι, η φιλοσοφία μεταβιβάστηκε από γενιά σε γενιά. Παράλληλα, η σωκρατική μέθοδος, δηλαδή η τέχνη της ερώτησης, εφαρμόζεται ακόμη και σήμερα. Επιπλέον, ο Σωκράτης μας υπενθυμίζει ότι η αληθινή γνώση δεν πεθαίνει ποτέ. Αντιθέτως, μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, ζωντανεύει μέσα από τον διάλογο και, τελικά, μεταμορφώνει τον κόσμο.
