Εισαγωγή
Η προτομή της Νεφερτίτης, ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα έργα τέχνης της αρχαίας Αιγύπτου, εκτίθεται σήμερα στο Μουσείο Neues του Βερολίνου. Το αψεγάδιαστο πρόσωπο και η ζωντανή απόδοση χρωμάτων την καθιστούν παγκόσμιο σύμβολο ομορφιάς και κομψότητας. Ωστόσο, για πάνω από έναν αιώνα, η αυθεντικότητά της παραμένει αντικείμενο έντονης συζήτησης.
Ανακάλυψη στην Καρδιά της Ερήμου
Στις 6 Δεκεμβρίου 1912, ο Γερμανός αρχαιολόγος Ludwig Borchardt ανακάλυψε την προτομή στην πόλη-φάντασμα Tell El-Amarna, πρώην πρωτεύουσα του Φαραώ Ακενατόν και της Νεφερτίτης. Το εύρημα βρέθηκε στο σπίτι του γλύπτη Θούτμωση, θαμμένο για πάνω από 3.200 χρόνια, δίπλα σε άλλα γλυπτά και ημιτελή έργα.
Αμφιβολίες και Κατηγορίες
Παρά τη φήμη της, η προτομή έχει προκαλέσει καχυποψία λόγω της εξαιρετικής της διατήρησης. Ο ιστορικός Henri Stierlin, μετά από 20 χρόνια έρευνας, υποστήριξε ότι πρόκειται για πείραμα ή αντίγραφο που κατασκεύασε ο ίδιος ο Borchardt, χρησιμοποιώντας υλικά και χρωστικές που βρέθηκαν στην ανασκαφή. Το γεγονός ότι έλειπε το ένα μάτι και οι ώμοι ήταν κομμένοι κάθετα, ενίσχυσε τις υποψίες.
Επιστημονικές Εξετάσεις
Η προτομή υποβλήθηκε σε σάρωση και χημικές αναλύσεις. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ασβεστόλιθο και ο γύψος ανήκουν στην περίοδο της Αμάρνας (14ος αιώνας π.Χ.). Ωστόσο, η τεχνολογία δεν επιτρέπει την ακριβή χρονολόγηση, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για αυθεντικό έργο ή για σύγχρονη κατασκευή με αρχαία υλικά.
Η Σκιώδης Ιστορία της Μεταφοράς στο Βερολίνο
Το 1913, τα αρχαιολογικά ευρήματα μοιράστηκαν μεταξύ Γερμανίας και Αιγύπτου. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο Borchardt παρουσίασε τη Νεφερτίτη στις αιγυπτιακές αρχές με φωτογραφία που δεν αποκάλυπτε την πλήρη μεγαλοπρέπειά της, καταγράφοντάς την ως «προτομή πριγκίπισσας» και όχι βασίλισσας. Έτσι, κατάφερε να τη μεταφέρει στη Γερμανία, παρακάμπτοντας τους περιορισμούς.
Διεκδικήσεις και Εθνικό Αίσθημα
Ο Zahi Hawass, πρώην γενικός γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, έχει ζητήσει την επιστροφή της προτομής, θεωρώντας ότι βγήκε παράνομα από τη χώρα. Ωστόσο, το Μουσείο Neues απορρίπτει τις κατηγορίες, δηλώνοντας ότι η προτομή αποκτήθηκε νόμιμα.
Πλαστογράφοι στην Αίγυπτο: Μια Παράλληλη Ιστορία
Αρχές 20ού αιώνα, στο Κάιρο, άνθισε η πλαστογραφία αρχαιοτήτων. Ο Borchardt είχε επαφές με γνωστούς τεχνίτες, γεγονός που τροφοδότησε περαιτέρω θεωρίες συνωμοσίας για την προέλευση της Νεφερτίτης.
Το Αίνιγμα Συνεχίζεται
Παρά τα επιστημονικά τεστ και τις ιστορικές έρευνες, δεν υπάρχει αδιαμφισβήτητη απόδειξη για την ηλικία ή την αυθεντικότητα της προτομής. Το μόνο βέβαιο είναι ότι παραμένει παγκόσμιο σύμβολο γοητείας, μυστηρίου και ιστορικής διαμάχης.
