Ρωμαϊκός τάφος του 3ου αιώνα αποκαλύφθηκε στη Στρίκτσαν Αλβανίας με δίγλωσση επιγραφή

Μια ανακάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα

Αρχαιολόγοι αποκάλυψαν έναν μνημειακό ρωμαϊκό θαλαμωτό τάφο στη Στρίκτσαν, κοντά στη Μπουλκίζα, στη Δίβρα. Ο τάφος, χρονολογούμενος στον 3ο–4ο αιώνα μ.Χ., είναι ο πρώτος του είδους που έχει καταγραφεί ποτέ στην Αλβανία και προσφέρει νέα στοιχεία για τη ρωμαϊκή παρουσία στην περιοχή.

Πώς έγινε η ανακάλυψη

Η αρχή έγινε όταν χωρικοί εντόπισαν περίεργες λαξευμένες πέτρες σε ένα οροπέδιο. Στις αρχές Αυγούστου, το Ινστιτούτο Αρχαιολογίας της Αλβανίας ξεκίνησε ανασκαφές και αποκάλυψε μια υπόγεια κατασκευή σφραγισμένη με μεγάλες ασβεστολιθικές πλάκες. Τις ανακοινώσεις έκανε ο επικεφαλής του πεδίου, Έρικσον Νικόλλι.

---

Αρχιτεκτονική και κατασκευή

Ο τάφος έχει διαστάσεις περίπου 9 × 6 μέτρα και ύψος θαλάμου 2,4 μ. Η κατασκευή περιλαμβάνει κατεργασμένες ασβεστολιθικές πλάκες, κλιμακωτή κάθοδο και εσωτερικό θάλαμο. Το μέγεθος και η επιμέλεια τον καθιστούν μνημείο που προσεγγίζει μαυσωλείο, ξεχωρίζοντας από τους απλούς κιβωτιόσχημους τάφους της περιοχής.

---

Η δίγλωσση επιγραφή

Το σημαντικότερο εύρημα είναι μια επιγραφή σε ελληνικά γράμματα που μνημονεύει τον Γελλιανό και περιέχει αφιέρωση στον Δία/Ιούπιτερ. Πρόκειται για σπάνιο δίγλωσσο κείμενο (ελληνικά και λατινικά), το πρώτο που εντοπίζεται ποτέ στη Δίβρα. Το γεγονός αυτό δείχνει τον πολιτισμικό συγκερασμό ελληνικής γλώσσας και ρωμαϊκής θρησκευτικής παράδοσης.

---

Ποιος ήταν ο Γελλιανός;

Η ποιότητα της κατασκευής και τα πολύτιμα κτερίσματα δείχνουν άτομο υψηλής κοινωνικής τάξης, πιθανόν τοπικό άρχοντα με ρωμαϊκή υπηκοότητα. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ο τάφος πιθανότατα φιλοξενούσε δύο νεκρούς, με κύριο τον Γελλιανό.

---

Τι βρέθηκε μέσα στον τάφο

Παρά τις λεηλασίες σε δύο περιόδους (μία στην αρχαιότητα και μία νεότερη με μηχανήματα), οι ερευνητές βρήκαν:

• υφάσματα με χρυσή κλωστή,
• γυάλινα πιάτα,
• μεταλλικά μαχαίρια.

Τα χρυσονήματα είναι χαρακτηριστικά ενδυμάτων της ρωμαϊκής ελίτ, γεγονός που επιβεβαιώνει το υψηλό κοινωνικό κύρος του νεκρού.

---

Γιατί έχει σημασία η επιγραφή

Η δίγλωσση επιγραφή δείχνει τον τρόπο με τον οποίο οι τοπικές κοινότητες συνδύαζαν την ελληνική γραφή με ρωμαϊκές θρησκευτικές αναφορές. Η επίκληση του Ιούπιτερ σε ελληνικά γράμματα καταδεικνύει τον διπλό πολιτισμικό χαρακτήρα της περιοχής.

---

Σπανιότητα και συγκρίσεις

Ο τάφος της Στρίκτσαν είναι ο πρώτος μνημειακός ρωμαϊκός τάφος που έχει καταγραφεί στην Αλβανία. Οι γνωστοί ηπειρωτικοί τάφοι, όπως οι ηγεμονικοί της Σελτσέ ε Ποστμέ, ανήκουν σε προγενέστερη, ελληνιστική περίοδο. Η νέα ανακάλυψη αποτελεί μοναδικό δείγμα ρωμαϊκής ταφικής αρχιτεκτονικής στα Βαλκάνια.

---

Προστασία και επόμενα βήματα

Το Υπουργείο Πολιτισμού της Αλβανίας έχει ανακοινώσει ότι θα συντηρήσει το μνημείο και θα το αναδείξει ως επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, ενισχύοντας την πολιτιστική κληρονομιά και τον τουρισμό της περιοχής. Η ερευνητική ομάδα εξετάζει ταυτόχρονα τις επιγραφές και τα ευρήματα του τάφου.

---

Η θέση του μνημείου στο ιστορικό τοπίο

Η Στρίκτσαν δεσπόζει σε δίκτυα που συνέδεαν την κοιλάδα του Δρίνου με τα περάσματα προς τη Βόρεια Μακεδονία. Στους ρωμαϊκούς χρόνους, αυτοί οι δρόμοι ένωναν την ενδοχώρα με τα λιμάνια της Αδριατικής και του Ιονίου, διευκολύνοντας την κυκλοφορία αγαθών, ανθρώπων και ιδεών.