Πώς Πραγματικά Ήταν το Συμπόσιο στην Αρχαία Ελλάδα

Τι ήταν το συμπόσιο στην Αρχαία Ελλάδα;

Το συμπόσιο στην αρχαία Ελλάδα ήταν μια ανδρική κοινωνική εκδήλωση όπου κυριαρχούσαν το κρασί, η κουβέντα και η ψυχαγωγία. Η λέξη προέρχεται από το «σύν» + «πόσις», δηλαδή «πίνουμε μαζί». Δεν ήταν απλώς μια γιορτή. Ήταν θεσμός.

Ποιοι συμμετείχαν;

Συμμετείχαν μόνο άνδρες πολίτες. Οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να παρευρίσκονται, εκτός αν ήταν αυλητρίδες (μουσικοί) ή εταίρες (συνοδοί υψηλής παιδείας). Ακόμα και φιλόσοφοι με ταπεινή εμφάνιση, όπως ο Σωκράτης, φρόντιζαν να εμφανίζονται καθαροί και περιποιημένοι.

Πού γινόταν το συμπόσιο;

Το συμπόσιο λάμβανε χώρα στον ανδρώνα του σπιτιού – έναν ειδικό χώρο μόνο για άνδρες. Ήταν διακοσμημένος με τοιχογραφίες, κεραμικά και μαξιλάρες. Οι καλεσμένοι ξάπλωναν σε ανάκλιντρα, έβγαλαν τα σανδάλια τους και έπλεναν τα χέρια τους πριν καθίσουν.

Πώς ξεκινούσε η βραδιά;

Αρχικά προσφερόταν φαγητό: ελιές, τυρί, φρούτα, ψωμί και όσπρια. Το δείπνο ήταν απλό αλλά σημαντικό. Έδινε βάση για το κρασί που θα ακολουθούσε. Οι καλεσμένοι κουβέντιαζαν ήσυχα. Όλα γίνονταν με ευπρέπεια.

Γιατί αραίωναν το κρασί;

Οι αρχαίοι Έλληνες πάντα αραίωναν το κρασί τους με νερό. Συνήθως σε αναλογία 1 μέρος κρασί προς 3 ή 5 μέρη νερού. Το άκρατο (ανέρωτο) κρασί θεωρούνταν βαρβαρικό. Έτσι έπιναν περισσότερο και για περισσότερη ώρα, χωρίς να μεθούν αμέσως.

Ο ρόλος του συμποσιάρχη

Κάθε συμπόσιο είχε έναν συμποσιάρχη, ο οποίος είχε καθοριστικό ρόλο στη βραδιά. Συγκεκριμένα, αποφάσιζε πόσο κρασί θα πίνουν οι παρευρισκόμενοι, τι θέματα θα συζητηθούν και ποια παιχνίδια θα παιχτούν. Όλοι όφειλαν να υπακούσουν στις οδηγίες του, ανεξάρτητα από προσωπικές προτιμήσεις. Επιπλέον, η επιλογή του συμποσιάρχη άλλαζε κάθε φορά, γεγονός που επηρέαζε άμεσα τη ροή και τον χαρακτήρα της βραδιάς.

Τι παιχνίδια έπαιζαν;

Το πιο γνωστό ήταν το κότταβος. Οι καλεσμένοι πετούσαν υπολείμματα κρασιού σε έναν στόχο, λέγοντας το όνομα του αγαπημένου τους. Αν πετύχαιναν, θεωρούσαν ότι οι θεοί τούς έφερναν τύχη στον έρωτα.

Μουσική και διασκέδαση

Κατά τη διάρκεια της βραδιάς έμπαιναν μουσικοί, ειδικά αυλητρίδες. Αυτές έπαιζαν αυλό, τραγουδούσαν και συχνά χόρευαν. Πολλές φορές υπήρχαν και ερμηνευτικά θεάματα εμπνευσμένα από τον Διόνυσο, θεό του κρασιού και της έκστασης.

Οι εταίρες: παραπάνω από συνοδοί

Οι εταίρες ήταν μορφωμένες γυναίκες. Ξεχώριζαν από τις κοινές ερωτικές συντρόφισσες γιατί μπορούσαν να συμμετέχουν σε συζητήσεις, φιλοσοφία και τέχνη. Συχνά συνόδευαν πλούσιους άνδρες στα συμπόσια. Ήταν πρόσωπα θαυμασμού και επιθυμίας.

Κανόνες και όρια

Παρά το κέφι, υπήρχαν κανόνες. Η υπερβολική μέθη ή η ανάρμοστη συμπεριφορά μπορούσε να οδηγήσει σε αποβολή από τη γιορτή. Οι προσβολές ή το γυμνό χωρίς λόγο δεν θεωρούνταν αστεία.

Τι γινόταν μετά;

Όταν τελείωνε το συμπόσιο, πολλοί μεθυσμένοι καλεσμένοι έβγαιναν στους δρόμους τραγουδώντας και φωνάζοντας. Αυτές οι μεθυσμένες πομπές ονομάζονταν κῶμοι και ήταν μέρος της εορταστικής κουλτούρας.

Συμπέρασμα

Τα συμπόσια ήταν μια μοναδική πλευρά της αρχαίας ελληνικής ζωής. Συνδύαζαν κουλτούρα, συζήτηση και ψυχαγωγία. Ήταν προνόμιο των εύπορων, αλλά το πνεύμα τους αντικατοπτρίζει τη σημασία που είχε η συντροφικότητα, το κρασί και ο λόγος στην ελληνική κοινωνία.