Εισαγωγή
Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π.Χ., η Ελλάδα βυθίστηκε σε αναταραχές. Οι ελληνιστικοί βασιλείς αποδυναμώθηκαν και η Ρώμη, ανερχόμενη δύναμη από τα δυτικά, άρχισε να επεκτείνεται προς την Ανατολή. Ωστόσο, στα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ., η Μακεδονία κατάφερε να πετύχει μια εντυπωσιακή νίκη εναντίον της Ρώμης στη Μάχη του Καλλίνικου.
Ο θάνατος του Φιλίππου Ε΄ και η άνοδος του Περσέα
Το 179 π.Χ. πέθανε ο βασιλιάς Φίλιππος Ε΄ στην Αμφίπολη, αφήνοντας διάδοχο τον γιο του, Περσέα. Ο νέος ηγεμόνας φρόντισε να ενισχύσει τις υπάρχουσες συμμαχίες και να συνάψει νέες. Μάλιστα, παντρεύτηκε τη Λαοδίκη Ε΄, κόρη του Σελεύκου, ηγεμόνα των Σελευκιδών, και κέρδισε συμμάχους στη Μικρά Ασία.
Αυτές οι κινήσεις ενόχλησαν τον Ευμένη Β΄ της Περγάμου, ο οποίος άρχισε να συκοφαντεί τον Περσέα στη Ρώμη, παρουσιάζοντάς τον ως επικίνδυνο και αναξιόπιστο. Οι Ρωμαίοι πείστηκαν εύκολα και έστειλαν απειλητικά μηνύματα στον Μακεδόνα βασιλιά.
Η Ρώμη και η προετοιμασία για πόλεμο
Ο Ευμένης πήγε αυτοπροσώπως στη Ρώμη το 172 π.Χ. και προειδοποίησε τη Σύγκλητο για τον κίνδυνο που αντιπροσώπευε ο Περσέας. Οι Ρωμαίοι αποφάσισαν να δράσουν και έστειλαν τον Λικίνιο Κράσσο με στρατεύματα στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, ο Ευμένης έφερε 6.000 πεζούς και 1.000 ιππείς στη Χαλκίδα.
Ο Περσέας, βλέποντας τις κινήσεις των αντιπάλων, συγκέντρωσε στρατό στη Θεσσαλία και στρατοπέδευσε κοντά στο όρος Σόσσα.
Η Μάχη του Καλλίνικου (171 π.Χ.)
Η σύγκρουση έγινε κοντά στη Λάρισα, στον λόφο Καλλίνικος.
Παράταξη στρατευμάτων
- Μακεδόνες (Περσέας): ισχυρό ιππικό, θρακικές δυνάμεις, ελαφρύ πεζικό και στο κέντρο επίλεκτοι πολεμιστές.
- Ρωμαίοι (Κράσσος & Ευμένης): Ιταλοί ιππείς στη δεξιά πτέρυγα, ελληνικό συμμαχικό ιππικό στο κέντρο και Γαλάτες μισθοφόροι.
Εξέλιξη της μάχης
Η μάχη ξεκίνησε με ακόντια και σφεντόνες, χωρίς σημαντικές απώλειες. Στη συνέχεια, το θρακικό ιππικό, υπό τον βασιλιά των Οδρυσών, επιτέθηκε με σφοδρότητα και διέλυσε τη ρωμαϊκή δεξιά πτέρυγα. Παράλληλα, ο Περσέας χτύπησε το κέντρο των Ρωμαίων με επιτυχία.
Ο βασιλιάς σκέφτηκε να ρίξει και τη φάλαγγα στη μάχη για να ολοκληρώσει τη νίκη, όμως ο Βάλονας από την Κρήτη τον απέτρεψε. Έτσι, η φάλαγγα δεν χρησιμοποιήθηκε, αν και πολλοί ιστορικοί πιστεύουν πως θα είχε κρίνει οριστικά την έκβαση.
Απώλειες
- Ρωμαίοι: 200 ιππείς και 2.000 πεζοί.
- Μακεδόνες: μόλις 60 άνδρες.
Οι συνέπειες της μάχης
Μετά τη νίκη, ο Περσέας πραγματοποίησε επιτυχημένη επιδρομή κατά του ρωμαϊκού στόλου στον Ωρωπό, καταστρέφοντας πλοία και αποθέματα σιτηρών. Η επιτυχία του στο Καλλίνικο τον ανέδειξε σε ήρωα για τους Έλληνες και ανησύχησε έντονα τους Ρωμαίους, που κατάλαβαν πως οι Αντιγονίδες δεν θα υποτάσσονταν εύκολα.
