Σύνοψη
- Το belly dancing έχει ρίζες σε γονιμικές τελετουργίες και λατρείες θεοτήτων όπως η Ίσιδα και η Ιστάρ.
- Στην Αίγυπτο, τη Μεσοποταμία και την Ελλάδα, ο χορός λειτουργούσε ως θρησκευτική πράξη και κοινωνική έκφραση.
- Ο Μέγας Αλέξανδρος συνάντησε τέτοιους χορούς σε εκστρατείες, με πιο γνωστή τη Ρωξάνη που τον μάγεψε χορεύοντας.
- Ο χορός χρησιμοποιήθηκε ακόμη και ως στρατήγημα (Τελμησσός) αλλά και ως διπλωματία (Βαγώας, Ρωξάνη).
- Συμπέρασμα: Αν και ο όρος belly dance δεν υπήρχε τότε, ο Αλέξανδρος πιθανόν είδε παρόμοιες παραστάσεις.
Είναι το Belly Dancing αρκετά αρχαίο για τον Μέγα Αλέξανδρο;
Το belly dancing θεωρείται ένας από τους παλαιότερους χορούς του κόσμου. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ξεκίνησε από τελετουργίες γονιμότητας στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία. Χαράξεις 17.000 ετών στη Σικελία δείχνουν μορφές που κινούνται με ρυθμό, πιθανόν σε λατρευτικά δρώμενα. Ο χορός αυτός δεν στόχευε στη σαγήνη ανδρών, αλλά στην ενδυνάμωση και υποστήριξη των γυναικών μεταξύ τους.
Οι θεές του χορού
Δύο πανάρχαιες θεότητες, η Ιστάρ της Μεσοποταμίας και η Ίσιδα της Αιγύπτου, συνδέονται άμεσα με την ιστορία του belly dance. Οι ιέρειές τους χρησιμοποιούσαν τον χορό ως μορφή λατρείας αλλά και ως μέσο επικοινωνίας με το θείο. Με αυτόν τον τρόπο, ο χορός γινόταν ύμνος στη γονιμότητα, στη θηλυκή δύναμη και στην ίδια την ανανέωση της ζωής.
Ο χορός ως θρησκευτική εμπειρία
Στην Αίγυπτο, γυναίκες χόρευαν για την Ίσιδα και τη θεά Χαθόρ, προσφέροντας μουσική και χορό ως πράξη ευχαριστίας. Ακόμη και στις εβραϊκές παραδόσεις, οι γυναίκες που χόρευαν με τύμπανα είχαν εξέχουσα θέση στις γιορτές και στις νίκες.
Ο βασιλιάς Δαβίδ είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, χορεύοντας δημόσια ως πράξη λατρείας προς τον Θεό. Ο χορός δεν ήταν ντροπή αλλά θρησκευτική έκφραση.
Ο Μέγας Αλέξανδρος και η γοητεία του χορού
Χορός και στρατηγική
Στην Τελμησσό, σύμφωνα με τον Πολυαίο, οι γυναίκες που παρίσταναν τις χορεύτριες κατάφεραν να ξεγελάσουν τους Πέρσες φρουρούς, ανοίγοντας τις πύλες στον στρατό του Αλέξανδρου. Εδώ, ο χορός χρησιμοποιήθηκε ως πολεμικό τέχνασμα.
Ρωξάνη: η χορεύτρια που έγινε βασίλισσα
Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι η Ρωξάνη, κόρη του σατράπη της Βακτρίας, εμφανίστηκε σε γιορτή που διοργανώθηκε προς τιμήν του Αλέξανδρου. Καθώς χόρευε με χάρη και κομψότητα, τράβηξε αμέσως την προσοχή του νεαρού στρατηλάτη. Έτσι, ο Αλέξανδρος μαγεύτηκε από την παρουσία της και, λίγο αργότερα, την παντρεύτηκε. Ο γάμος αυτός δεν είχε μόνο προσωπική σημασία αλλά, ταυτόχρονα, πρόσφερε πολιτική σταθερότητα και ενίσχυσε την ενοποίηση με τον τοπικό πληθυσμό.
Ο ευνούχος Βαγώας
Ένας άλλος σημαντικός χορευτής που άφησε το στίγμα του στην αυλή του Αλέξανδρου ήταν ο Βαγώας. Με τη δεξιοτεχνία του κέρδισε διαγωνισμούς χορού και, παράλληλα, την εύνοια του βασιλιά. Έτσι, αποδείχθηκε ότι ο χορός δεν ήταν μόνο τέχνη ή διασκέδαση, αλλά μπορούσε να λειτουργήσει και ως μέσο εξουσίας, κύρους και πολιτικής επιρροής.
Χοροί στον αρχαίο κόσμο
- Μακεδονία: Ο Τεσκώτο, χορός δύναμης και αντοχής.
- Περσία: Χοροί σε συμπόσια και θρησκευτικές τελετές, με αρχαίες ρίζες 5.000 ετών.
- Αίγυπτος: Γυναικείοι χοροί αφιερωμένοι σε θεότητες, με λιτά κοστούμια και έντονη κίνηση.
- Ελλάδα: Ο κορδαξ, προκλητικός διονυσιακός χορός, που συχνά σκανδάλιζε φιλοσόφους όπως ο Πλάτων.
Αυτή η ποικιλία δείχνει πως ο χορός ήταν συνδετικός κρίκος πολιτισμών, ενώ ο Αλέξανδρος τον αξιοποίησε ως μέσο ενοποίησης.
Χόρεψαν οι πρώτοι belly dancers για τον Μέγα Αλέξανδρο;
Η απάντηση είναι: πιθανόν. Ο όρος «belly dance» δεν υπήρχε τότε, όμως οι μορφές χορού που σχετίζονται με αυτόν υπήρχαν ήδη σε Μακεδονία, Αίγυπτο και Περσία. Ο Αλέξανδρος σίγουρα παρακολούθησε τέτοιες παραστάσεις και μάλιστα η Ρωξάνη τον μάγεψε μέσω ενός χορού που άλλαξε την ιστορία.
Ο χορός υπήρξε εργαλείο λατρείας, διπλωματίας και διασκέδασης, συνθέτοντας τον πολύχρωμο ρυθμό της αυτοκρατορίας του Αλέξανδρου.
Συχνές Ερωτήσεις
Πρόκειται για αρχαίο χορό που εστιάζει σε κινήσεις της λεκάνης και του κορμού, με ρίζες σε γονιμικά και θρησκευτικά δρώμενα.
Ναι, θεότητες όπως η Ίσιδα και η Ιστάρ λατρεύονταν με μουσική και χορό.
Δεν υπήρχε ο όρος τότε, αλλά είναι βέβαιο ότι είδε παρόμοιους χορούς σε Περσία, Αίγυπτο και Βακτρία.
Ο χορός ήταν τρόπος λατρείας, εορτασμού, ακόμη και πολιτικής στρατηγικής.
