Σύνοψη
- Ο Φίλιππος Β΄ έθεσε τις βάσεις για την κυριαρχία της Μακεδονίας.
- Ο Αλέξανδρος κατέστειλε εξεγέρσεις και στράφηκε κατά των Περσών.
- Μεγάλες νίκες: Γρανικός, Ίσσος, Γαυγάμηλα.
- Κατάκτηση Αιγύπτου και ίδρυση Αλεξάνδρειας.
- Πορεία ως την Ινδία, αλλά ο στρατός αρνήθηκε να συνεχίσει.
- Θάνατος στη Βαβυλώνα, διάσπαση της αυτοκρατορίας.
Χρονολόγιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου
- 338 π.Χ. – Μάχη Χαιρώνειας, νίκη Φιλίππου και Αλέξανδρου.
- 336 π.Χ. – Δολοφονία Φιλίππου, ο Αλέξανδρος βασιλιάς.
- 334 π.Χ. – Νίκη στον Γρανικό.
- 333 π.Χ. – Νίκη στον Ίσσο.
- 332 π.Χ. – Πολιορκία Τύρου, κατάκτηση Αιγύπτου.
- 331 π.Χ. – Νίκη στα Γαυγάμηλα.
- 326 π.Χ. – Εκστρατεία στην Ινδία.
- 323 π.Χ. – Θάνατος στη Βαβυλώνα.
Εισαγωγή
Μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, η Ελλάδα βρισκόταν σε παρακμή. Η Αθήνα είχε χάσει την ισχύ της, η Σπάρτη αποδυναμωνόταν, και οι ελληνικές πόλεις-κράτη έμοιαζαν ανίκανες να αντισταθούν σε νέες δυνάμεις. Σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο, ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας και αργότερα ο γιος του, Αλέξανδρος, άλλαξαν ριζικά την ιστορία.
Ο Φίλιππος Β΄ και η προετοιμασία της Μακεδονικής ισχύος
Ο Φίλιππος Β΄ μεγάλωσε στη Θήβα, όπου διδάχθηκε από τον στρατηγό Επαμεινώνδα. Εκεί έμαθε τις τακτικές του «λοξού κέρατος» και τη σημασία των ελίτ μονάδων.
Με τις καινοτομίες του —τη σαρίσσα (λόγχη 6 μέτρων) και τη χρήση ιππικού συνδυασμένου με πεζικό— δημιούργησε έναν στρατό ανίκητο για την εποχή του.
Το 338 π.Χ. νίκησε τους Αθηναίους και τους Θηβαίους στη Χαιρώνεια, ανοίγοντας τον δρόμο για την ηγεμονία της Μακεδονίας.
Η άνοδος του Αλέξανδρου
Το 336 π.Χ., ο Φίλιππος δολοφονήθηκε και ο νεαρός Αλέξανδρος, μόλις 20 ετών, ανέλαβε τον θρόνο. Παρά τις εξεγέρσεις στην Ελλάδα, τις κατέστειλε γρήγορα με την πειθαρχία του στρατού του.
Η επιθυμία του ήταν ξεκάθαρη: να στραφεί εναντίον της Περσικής Αυτοκρατορίας.
Οι πρώτες νίκες στην Ασία
Ο Αλέξανδρος πέρασε τον Ελλήσποντο το 334 π.Χ. και νίκησε τους Πέρσες στον Γρανικό ποταμό, παρολίγον να χάσει τη ζωή του, αλλά η νίκη του έδωσε θάρρος.
Το 333 π.Χ. στον Ίσσό, αντιμετώπισε τον ίδιο τον Δαρείο Γ΄. Ο Πέρσης βασιλιάς εγκατέλειψε τη μάχη, αφήνοντας πίσω την οικογένειά του. Ο Αλέξανδρος αρνήθηκε τις προτάσεις ειρήνης και συνέχισε.
Η πολιορκία της Τύρου και η κατάκτηση της Αιγύπτου
Η πόλη της Τύρου αντιστάθηκε, αλλά μετά από 8 μήνες πολιορκίας, ο Αλέξανδρος την κατέλαβε το 332 π.Χ. και τιμώρησε σκληρά τους κατοίκους.
Στην Αίγυπτο, αντιθέτως, τον υποδέχτηκαν ως ελευθερωτή και τον ανακήρυξαν Φαραώ. Εκεί ίδρυσε την Αλεξάνδρεια, που έμελλε να γίνει φάρος του ελληνιστικού πολιτισμού.
Η μεγάλη αναμέτρηση με τον Δαρείο: Γαυγάμηλα
Το 331 π.Χ. στη μάχη των Γαυγαμήλων, ο Αλέξανδρος νίκησε αποφασιστικά τον Δαρείο. Ο βασιλιάς των Περσών δολοφονήθηκε λίγο αργότερα από τους ίδιους του τους σατράπες. Ο Αλέξανδρος έγινε ο «Κύριος της Ασίας».
Η πορεία προς την Ινδία
Μη ικανοποιημένος, ο Αλέξανδρος προχώρησε ανατολικά, φτάνοντας ως τον Ινδό ποταμό. Όμως οι στρατιώτες του, εξαντλημένοι από τις αδιάκοπες εκστρατείες, αρνήθηκαν να συνεχίσουν. Ο Αλέξανδρος αναγκάστηκε να επιστρέψει.
Ο θάνατος στη Βαβυλώνα
Το 323 π.Χ., σε ηλικία μόλις 32 ετών, ο Αλέξανδρος πέθανε ξαφνικά στη Βαβυλώνα. Τα αίτια παραμένουν αβέβαια: ασθένεια, δηλητηρίαση ή εξάντληση.
Η αυτοκρατορία του χωρίστηκε ανάμεσα στους στρατηγούς του, τους Διαδόχους, γεννώντας τον Ελληνιστικό Κόσμο.
Συχνές Ερωτήσεις
Η μάχη στα Γαυγάμηλα (331 π.Χ.), όπου κατέλυσε την Περσική Αυτοκρατορία.
Η πόλη ιδρύθηκε ως εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο, στρατηγικά τοποθετημένη στη Μεσόγειο.
Να ενοποιήσει Ανατολή και Δύση σε μια κοινή αυτοκρατορία, με σεβασμό στις τοπικές παραδόσεις.
Η αυτοκρατορία διαλύθηκε και οι στρατηγοί του ίδρυσαν τα ελληνιστικά βασίλεια (Πτολεμαίοι στην Αίγυπτο, Σελευκίδες στην Ανατολή).
