Ο Σωκράτης περιγράφει τον κόσμο μας από Ψηλά

Στο αριστούργημά του, “Φαίδων” ή “περί ψυχής”, ο Πλάτωνας, μέσα από τον Σωκράτη, μας ταξιδεύει σε μια εκπληκτική περιγραφή της Γης, όπως θα την έβλεπε κανείς από ψηλά. Αυτή η όραση δεν είναι απλώς μια γεωγραφική απεικόνιση, αλλά μια βαθιά φιλοσοφική θέαση του κόσμου, γεμάτη συμβολισμούς για την ομορφιά και την αλήθεια.

Η Γη ως “Δωδεκάσκυτη Σφαίρα”: Ένας Πολύχρωμος Κόσμος

Ο Σωκράτης παρομοιάζει τη Γη με μια “δωδεκάσκυτη σφαίρα”, σαν τις μπάλες που φτιάχνονταν από δώδεκα διαφορετικά κομμάτια δέρματος. Αυτή η αναλογία τονίζει την ποικιλομορφία και την πολυχρωμία του πλανήτη μας, αλλά σε μια ανώτερη, ιδανική μορφή.

Ο Πλάτωνας περιγράφει μια Γη όπου τα χρώματα είναι πολύ πιο λαμπερά και καθαρά από αυτά που γνωρίζουμε. Τα χρώματα που χρησιμοποιούν οι ζωγράφοι μας εδώ στη Γη, δεν είναι παρά απομιμήσεις, “δείγματα” της πραγματικής, εκθαμβωτικής χρωματικής παλέτας της. Φανταστείτε:

• Πορφυρό με καταπληκτική ομορφιά
• Χρυσοειδές
• Λευκότερο από γύψο και χιόνι
• Και πολλά άλλα χρώματα, περισσότερα και ωραιότερα από όσα έχουμε δει ποτέ!

Ακόμη και οι κοιλότητες της Γης, γεμάτες αέρα και νερό, παίρνουν μια λαμπερή απόχρωση, συμβάλλοντας στην ενιαία και πολύχρωμη εικόνα του πλανήτη.

[110b]έγεται τοίνυν, ἔφη, ὦ ἑταῖρε, πρῶτον μὲν εἶναι τοιαύτη ἡ γῆ αὐτὴ ἰδεῖν, εἴ τις ἄνωθεν θεῷτο, ὥσπερ αἱ δωδεκάσκυ- τοι σφαῖραι, ποικίλη, χρώμασιν διειλημμένη, ὧν καὶ τὰ ἐνθάδε εἶναι χρώματα ὥσπερ δείγματα, οἷς δὴ οἱ γραφῆς …

[110c] καταχρῶνται. ἐκεῖ δὲ πᾶσαν τὴν γῆν ἐκ τοιούτων εἶναι, καὶ πολὺ ἔτι ἐκ λαμπροτέρων καὶ καθαρωτέρων ἢ τούτων∙ τὴν μὲν γὰρ ἁλουργῆ εἶναι [καὶ] θαυμαστὴν τὸ κάλλος, τὴν δὲ χρυσοειδῆ, τὴν δὲ ὅση λευκὴ γύψου ἢ χιόνος λευκοτέραν, καὶ ἐκ τῶν ἄλλων χρωμάτων συγκειμένην ὡσαύτως, καὶ ἔτι πλειόνων καὶ καλλιόνων ἢ ὅσα ἡμεῖς ἑωράκαμεν. καὶ γὰρ αὐτὰ ταῦτα τὰ κοῖλα αὐτῆς, ὕδατός τε καὶ ἀέρος ἔκπλεα

[110d] ὄντα, χρώματός τι εἶδος παρέχεσθαι στίλβοντα ἐν τῇ τῶν ἄλλων χρωμάτων ποικιλίᾳ, ὥστε ἕν τι αὐτῆς εἶδος συνεχὲς ποικίλον φαντάζεσθαι.

Νεοελληνική απόδοση:

Λέγεται λοιπόν, ω συνομιλητή, πως η γη είναι, αν την έβλεπε κανείς από ψηλά, σαν τις σφαίρες που είναι από δώδεκα κομμάτια διαφορετικού δέρματος . Δηλαδή είναι πολύχρωμη σφαίρα και τα μέρη της ξεχωρίζουν από τα χρώματα που έχει το καθένα, ενώ τα χρώματα που χρησιμοποιούν οι ζωγράφοι μας εδώ, δεν είναι παρά απομιμήσεις εκείνων των χρωμάτων.

Εκεί λοιπόν όλη η Γη είναι χρωματισμένη απ’ αυτά τα χρώματα, που είναι πιο λαμπερά και καθαρά από τα εδώ. Κάποιο μέρος της είναι πορφυρό και καταπληκτικό στην ομορφιά, ένώ άλλο χρυσωπό, άλλο λευκότερο από το γύψο και το χιόνι, και έτσι είναι χρωματισμένη και με τα άλλα χρώματα, και ακόμα περισσότερα, και ωραιότερα από όσα εμείς έχουμε δει. Γιατί ακόμα και οι κοιλότητές της που είναι γεμάτες αέρα και νερό, παίρνουν μια απόχρωση λαμπερή μέσα στην ποικιλία των άλλων χρωμάτων, ώστε να δίνει την εντύπωση μιας ενιαίας εικόνας πολύχρωμης.

Έργο «ΦΑΙΔΩΝ» ή «περί ψυχής»